Dawny niemiecki obóz koncentracyjny KL Auschwitz, fot. PAP/Andrzej Grygiel
Kwiaty na mogiłach byłych więźniów z pierwszego transportu Polaków do niemieckiego obozu Auschwitz złożą w środę (11 czerwca) członkowie Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Rodzin Oświęcimskich – poinformował jego prezes Krzysztof Utkowski.
85. rocznica pierwszej deportacji Polaków do Auschwitz przypadnie 14 czerwca. Tego dnia zaczął funkcjonować największy niemiecki obóz koncentracyjny i zagłady.
"Od 2014 roku, przed kolejnymi obchodami rocznicowymi (…) delegacja ChSRO odwiedza groby założycieli stowarzyszenia, byłych więźniów Auschwitz, w tym uczestników pamiętnego transportu oraz pierwszego transportu Polek, który dotarł do obozu 27 kwietnia 1942 roku. Jest to wyraz pamięci wobec naszych przyjaciół, którzy do ostatnich dni walczyli o pamięć o 14 czerwca, o niezakłamywanie historii o polskich ofiarach Auschwitz i innych obozów koncentracyjnych. (...) Walczyli, kiedy w społecznej świadomości 14 czerwca czy postać rtm. Witolda Pileckiego praktycznie nie istniała" – powiedział Krzysztof Utkowski.
Członkowie stowarzyszenia odwiedzą mogiły: Józefa Stósa w Okocimiu, Kazimierza Zająca w Brzesku, Jerzego Bieleckiego w Nowym Targu, Józefa Hordyńskiego i Wincentego Galicy w Zakopanem, Władysława Szepelaka w Bielance, Wandy Tarasiewicz, więźniarki z pierwszego transportu Polek, która spoczywa w Nowym Targu, a także kuriera tatrzańskiego Stanisława Frączystego w Chochołowie.
"Na grobach postawimy biało-czerwone znicze z naklejonymi symbolicznymi czerwonymi trójkątami z literką +P+" - dodał Utkowski.
"Ich trud nie poszedł na marne. (...) Mamy nadzieję, że podejmowane inicjatywy społeczne coraz skuteczniej będą wywierały presję na decydentach w takich sprawach, jak postulowana zmiana obecnej nazwy 14 czerwca (Narodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady – PAP) na Narodowy Dzień Pamięci Polskich Ofiar KL Auschwitz i Innych Niemieckich Obozów Koncentracyjnych czy powrót mszy św. na dziedziniec bloku 11 podczas obchodów rocznicowych 14 czerwca" – powiedział prezes.
Utkowski podał, że w dniu rocznicy członkowie stowarzyszenia o godz. 10 oddadzą hołd ofiarom Auschwitz przed budynkiem Małopolskiej Uczelni Państwowej im. rtm. Witolda Pileckiego. W piwnicy tego budynku Niemcy umieścili pierwszych deportowanych. Obóz nie był jeszcze gotowy na ich przyjęcie. Otwarta tam zostanie izba pamięci Pierwszego Transportu Polaków do KL Auschwitz, którą stworzyły ChSRO i uczelnia.
Godzinę później przedstawiciele stowarzyszenia wraz z 728 motocyklistami z Rajdu Pamięci Pierwszego Transportu Polaków do KL Auschwitz, złożą znicze i kwiaty przed Ścianą Straceń w byłym obozie Auschwitz.
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich skupia między innymi bliskich byłych więźniów Auschwitz oraz osoby zainteresowane historią obozu. Przez wiele lat organizowało uroczystości upamiętniające pierwszą deportację. Z jego inicjatywy 14 czerwca stał się narodowym dniem pamięci.
Oficjalne uroczystości rocznicowe rozpocznie 14 czerwca o godzinie 11.30 msza św. w klasztorze Franciszkanów w Harmężach. O godz. 13. nastąpi złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą deportację pierwszych Polaków do Auschwitz na murze Małopolskiej Uczelnia Państwowej. Godzinę później odbędzie się upamiętnienie pod Ścianą Śmierci z udziałem oficjalnych delegacji władz państwowych.
14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Wśród deportowanych byli między innymi żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także kilkoro polskich Żydów. Spośród nich wojnę przeżyło 325, zginęło 292, w tym 215 w Auschwitz. Los 111 los jest nieznany. Historyk dr Adam Cyra, związany przez wiele lat z Muzeum Auschwitz, ustalił, że ostatni - Włodzimierz Bujakowski, zmarł 11 października 2020 roku w Cork w Irlandii.
W obozie Niemcy uwięzili około 150 tys. Polaków. Połowa z nich tam zginęła, a wielu kolejnych po przeniesieniu do innych obozów. Ogółem w Auschwitz, który jest symbolem Holokaustu, zgładzonych zostało co najmniej 1,1 mln ludzi, w tym około 1 mln Żydów. (PAP)
szf/ mark/
