Muzeum Powstania Wielkopolskiego w Poznaniu. Fot. PAP/M. Zakrzewski
Dużym poparciem cieszy się zgłoszona przez wielkopolskie instytucje inicjatywa ustanowienia 27 grudnia – dnia wybuchu Powstania Wielkopolskiego – świętem państwowym. Do organizatorów akcji wpływają wyrazy poparcia od osób indywidualnych oraz uchwały samorządów z całej Wielkopolski.
27 grudnia 1918 roku wybuchło powstanie wielkopolskie – największy na terenie zaborów, zakończony zwycięstwem, zryw niepodległościowy.
Pomysł ustanowienia 27 grudnia świętem państwowym to inicjatywa Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, Fundacji Zakłady Kórnickie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, poznańskiego oddziału IPN, Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 oraz Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Wielkopolski. Apel, po zebraniu jak największej liczby deklaracji poparcia, zostanie przekazany władzom państwowym.
"Nasza inicjatywa spotkała się z bardzo dużym odzewem. Dotąd wpłynęło do nas ponad 200 deklaracji od osób indywidualnych, docierają do nas uchwały przekazane przez samorządy z regionu, uchwały rad pedagogicznych. Bardzo cieszymy się też z popierającego naszą inicjatywę stanowiska Sejmiku Województwa Wielkopolskiego" – powiedział PAP dyrektor poznańskiego oddziału IPN Rafał Reczek.
"Nasza inicjatywa spotkała się z bardzo dużym odzewem. Dotąd wpłynęło do nas ponad 200 deklaracji od osób indywidualnych, docierają do nas uchwały przekazane przez samorządy z regionu, uchwały rad pedagogicznych. Bardzo cieszymy się też z popierającego naszą inicjatywę stanowiska Sejmiku Województwa Wielkopolskiego" – powiedział PAP dyrektor poznańskiego oddziału IPN Rafał Reczek.
Wielkopolskie instytucje chcą ustanowienia 27 grudnia świętem państwowym
Jak dodał, deklarację poparcia ustanowienia dnia 27 grudnia świętem państwowym podpisał już m.in. metropolita poznański, przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki oraz prezydent i wiceprezydenci Poznania.
Reczek ocenił, że inicjatywa jest bliska sercu wszystkich Wielkopolan, popierają ją ludzie o różnych poglądach.
"Ona jest niezależna od barw, sympatii politycznych. Ale przecież i Wielkopolanie walczący w powstaniu wielkopolskim o to, żeby te ziemie znalazły się w granicach odradzającej się Rzeczypospolitej byli ludźmi o różnych poglądach, różnych sympatiach politycznych" - powiedział.
Pomysłodawcy przedsięwzięcia nadal zachęcają samorządowców z Wielkopolski, Pomorza i Kujaw oraz Ziemi Lubuskiej, regionalistów, muzealników, instytucje i stowarzyszenia oraz osoby prywatne do włączenia się we "wspólny wysiłek doprowadzenia do ustanowienia dnia 27 grudnia świętem, które powinno stać się świętem narodowej dumy ze zwycięstwa".
Pomysłodawcy przedsięwzięcia nadal zachęcają samorządowców z Wielkopolski, Pomorza i Kujaw oraz Ziemi Lubuskiej, regionalistów, muzealników, instytucje i stowarzyszenia oraz osoby prywatne do włączenia się we "wspólny wysiłek doprowadzenia do ustanowienia dnia 27 grudnia świętem, które powinno stać się świętem narodowej dumy ze zwycięstwa".
Apel, po zebraniu jak największej liczby deklaracji poparcia, przekazany ma być po wakacjach prezydentowi Andrzejowi Dudzie, premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, marszałkom Sejmu i Senatu oraz parlamentarzystom.
Rafał Reczek podkreślił, że 27 grudnia, również po ustanowieniu święta państwowego, miałby być dniem pracującym. "Nie zależy nam na kolejnym dniu wolnym od pracy. Chcemy upamiętnić powstańców wielkopolskich, bohaterów naszych dziejów" - powiedział.
Pod koniec czerwca Sejmik Województwa Wielkopolskiego przyjął stanowisko dotyczące poparcia inicjatywy uczczenia zwycięskiego powstania poprzez ustanowienie święta państwowego. W stanowisku przypomniano, że wielkopolski samorząd od lat organizuje rocznicowe obchody wybuchu zwycięskiego powstania.
Jak podkreślono, "ustanowienie 27 grudnia świętem państwowym nadałoby powstaniu wielkopolskiemu należną mu rangę i znaczenie wśród największych zwycięstw w historii Polski, a także pozwalałoby na jego uczczenie w należny mu sposób".
Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 roku. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 roku traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.
W październiku 2017 roku Sejm ustanowił jubileuszowy rok setnej rocznicy wybuchu powstania Rokiem Pamięci Powstania Wielkopolskiego.
W Poznaniu tworzona jest nowa siedziba Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Gotowy jest projekt budowlany, na ukończeniu jest projekt wykonawczy, do końca roku wydane zostać ma pozwolenie na budowę. Przy zapewnieniu odpowiedniego finansowania, muzeum powinno otworzyć się dla publiczności w 2025 roku.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część miasta. Ostatecznie zostało ono wyzwolone 6 stycznia 1919 roku, kiedy przejęto lotnisko. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.
Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 roku. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych.
Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 roku traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ pat/
