Źródło: Facebook/Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN
Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN poinformował w czwartek, że odnalazł na cmentarzu unickim w Terebeli koło Białej Podlaskiej szczątki dwóch mężczyzn. 2 i 3 października trwały tam prace poszukiwawcze szczątków dwóch żołnierzy, współpracowników oddziału ppor. Roberta Domańskiego „Floriana”.
IPN zaznaczył, że prace poszukiwawcze przeprowadzono tuż przy ogrodzeniu cmentarnym, w miejscu, gdzie znajdowały się dwa niewielkie kopczyki ziemne opatrzone bezimiennymi krzyżami. Znalezione tam szczątki dwóch mężczyzn spoczywały w oddzielnych jamach grobowych. „Znajdowały się one poza obszarem symbolicznego upamiętnienia, na lewo i na prawo od usypanych kopczyków ziemnych. Szczątki były pogrzebane bez trumien. Na jednym ze szkieletów odnaleziono pozostałości papy, co pokrywa się z relacją o pochówku” – poinformował Instytut Pamięci Narodowej.
Jak podaje Instytut, w nocy z 21 na 22 czerwca 1945 r. członkowie placówki AK-ROAK w Terebeli zorganizowali w remizie strażackiej zabawę taneczną, w której uczestniczyli między innymi lokalni konspiratorzy oraz podkomendni „Floriana”. Tuż po północy do wsi przybyła grupa operacyjna PUBP i KP MO z Białej Podlaskiej. Budynek remizy został otoczony, do środka weszło trzech milicjantów, by wylegitymować uczestników zabawy. Wówczas doszło do wymiany ognia. W jej trakcie poległo dwóch konspiratorów.
Jeden z konspiratorów został rozpoznany przez miejscowych, o czym wspominał po latach uczestnik pochówku: „Byłem na cmentarzu, […] kiedy już go do ziemi zakopywali. Legł tam jako bezimienny. Trumny brakowało, nie było komu jej kupić, trzeba było mieć za co kupić, a nikt nie chciał pieniędzy wyłożyć. Zabity był dlatego zawinięty w zgrzebną płachtę. Na twarzy jego ciała położyłem papę, licząc, że kiedyś może ktoś zechce go odkopać […]. Obok siebie, między dwiema rozłożystymi sosnami, wyrosły dwie świeże mogiły. Ludzie dobrego serca wbili w grunt małe krzyże. Oba takie same. Ciał jednak nikt nie ekshumował”.
IPN poinformował, że podczas wstępnych oględzin ustalono, że wiek ofiar wynosi 25–40 lat. U jednej z nich, w obrębie czaszki i kończyny górnej, ujawniono ślady mogące wskazywać na obrażenia postrzałowe. Jednak w celu ich potwierdzenia lub wykluczenia konieczne są dalsze badania. Ponadto przy ujawnionych szkieletach odnaleziono pojedyncze artefakty: dwa medaliki, pozostałości skórzanego pasa z klamrą i zapięciem. „Szczątki zabezpieczono i przekazano do dalszych badań” – wskazano. (PAP)
maku/ miś/
