Kamienica przy ul. Stalowej w Warszawie na Pradze, wpisana do rejestru zabytków, fot. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków
Mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków wpisał do rejestru zabytków kamienicę przy ul. Stalowej 10 na Pradze ze względu na jej wartości historyczne, artystyczne i naukowe.
Konserwator zaznaczył, że budynek ten należy do grupy najstarszej zabudowy ulicy Stalowej (d. Nowopraskiej), która położona jest na terenie tzw. Nowej Pragi.
Dodał, że elementem wyróżniającym jest historyzująca forma elewacji frontowej, czerpiąca z architektury klasycznej.
Wartość historyczna budynku wiąże się z rozwijającym się na przełomie XIX i XX w. boomem budowlanym na terenie tzw. Nowej Pragi, związanym z budową w tej części miasta zakładów przemysłowych, a tym samym rosnącym zapotrzebowaniem na mieszkania.
"Popularność tej dzielnicy przyczyniła się do budowy kamienic o wielkomiejskim charakterze, czego przykładem jest budynek przy ul. Stalowej 10" - wyjaśnił konserwator. Wartość naukowa budynku wynika m.in. z technologii wykonania, użytych materiałów budowlanych i ich opracowania, jak również rozwiązań technicznych i funkcjonalnych cechujących budownictwo mieszkaniowe z przełomu XIX i XX w. Umożliwia to prowadzenie badań nad budownictwem mieszkaniowym na terenie Pragi.
Parcelacja zakupionej przez Ksawerego Konopackiego części folwarku Targówek, założenie przy ul. Szwedzkiej stalowni (1879) oraz włączenie terenu Nowej Pragi i Szmulowizny w obszar Warszawy, przyczyniło się do rozwoju tej części miasta.
W 1897 r. parcelę nabyli Leokadia i Radzisław Rabęccy, którzy dzięki środkom uzyskanym z handlu wyrobami mącznymi stali się właścicielami działek przy ul. Konopackiej, Stalowej i Małej. Wzniesione na części działek kamienice przeznaczone były na wynajem (ob. ul. Stalowa 14, ul. Mała 7).
Jedną z inwestycji był wzniesiony w 1900 r. budynek przy ul. Stalowej 10. W 1910 r. kamienicę od strony zachodniej rozbudowano o dwie 6 kondygnacyjne osie. W 1914 nieruchomość została zakupiona przez Irenę Gielicką, a w 1918 r. nabyli ją Jan i Zofia Kulińscy.
Kamienica przetrwała II wojnę światową bez większych zniszczeń. Po 1945 r. budynek przeszedł na własność Skarbu Państwa. W 1959 r. przeprowadzono kapitalny remont obejmujący rozbiórkę zniszczonych pieców i trzonów kuchennych oraz przewodów kominowych. W 2008 r. wyremontowano dach. (PAP)
mas/ dki/
