Zrzeszeni w miejskim kole Związku Sybiraków w Koszalinie (Zachodniopomorskie) upamiętnili w środę 81. rocznicę pierwszej deportacji polskiej ludności w głąb Rosji. Złożyli kwiaty i przed pomnikiem Ofiar Bolszewizmu, a następnie modlili się na mszy w katedrze.
Głównie ze względu na epidemię koronawirusa i obowiązujące obostrzenia dotyczące m.in. zakazu zgromadzeń, ale także wiek Sybiraków, koszalińskie uroczystości upamiętniające 81. rocznicę pierwszej deportacji polskiej ludności w głąb Rosji zostały mocno ograniczone.
Sybiracy spotkali się więc przy stojącym obok kościoła pomniku Ofiar Bolszewizmu, przy którym złożyli kwiaty, a następnie na mszy w katedrze. W uroczystości uczestniczyli również m.in. prezydent Koszalina Piotr Jedliński, dowódca Garnizonu Koszalin płk Tomasz Sawczuk oraz przedstawiciele związków kombatanckich.
„To był moment, kiedy zaczęła się gehenna ludności polskiej Kresów Wschodnich II RP” – mówił o zsyłce prezes zarządu koła i oddziału Związku Sybiraków w Koszalinie Anatol Gonczarewicz.
„Jestem młodym Sybirakiem, tam zostałem urodzony. O tym, jak tam było, wiem tylko z opowiadań rodziców, babci. A było ciężko. Babcia mówiła +klimat super, jeść się chce, a nie ma co+. Ci, co pracowali, dostawali 250 gramów chleba. Ja jako dziecko dostawałem ćwiartkę kaszy manny już ugotowanej” – powiedział pan Tadeusz, jeden z uczestników uroczystości.
Dodał, że na Sybir z terenów obecnej Białorusi wywieziona została rodzina ze strony jego matki i ojca. „Dziadek nie przeżył, tam został pochowany” – mówił.
Koszalińskie koło Związku Sybiraków liczy ok. 400 osób. Jak podał Gonczarewicz w 1989 r. było ich ok. 1000.
Pierwszą z czterech masowych deportacji obywateli polskich z ziem wschodnich RP, zaanektowanych przez ZSRR w wyniku agresji rozpoczętej 17 września 1939 r., władze sowieckie przeprowadziły 10 lutego 1940 r. Według danych NKWD do północnych obwodów Rosji i na zachodnią Syberię wywieziono wówczas około 140 tys. ludzi. Kolejne trzy wielkie wywózki były w kwietniu i czerwcu 1940 r. oraz w czerwcu 1941 r. Według danych zarządu głównego Związku Sybiraków w tych czterech deportacjach wywieziono ponad 1,3 mln obywateli polskich (różne źródła wskazują różne liczby). (PAP)
autorka: Ina Domurat
ing/ dki/
