Na murze przy Grobie Nieznanego Sybiraka w Białymstoku odsłonięta została w czwartek tablica upamiętniająca leśników i drzewiarzy z Ziem Wschodnich II RP oraz ich rodziny, wywiezione przez Sowietów w latach 40. ubiegłego wieku w masowych deportacjach na Syberię.
Piętno Sybiru znaczyło cały polski wiek XIX. Najpierw zawisło jak fatum już od Konfederacji Barskiej i Powstania Kościuszkowskiego, nie kończąc wcale na rewolucji 1905 roku, trwało aż do Wielkiej Wojny 1914 roku. Groziło nie tylko powstańcom, spiskowcom i wszelkim działaczom patriotycznym, ale także zwykłym Polakom skazanym bez sądu, urzędowo, administracyjnie – pisze w książce „Sybir” Marek Klecel.
Kresowiak, Sybirak, „Tułacze dziecko” ocalone z nieludzkiej ziemi przez Armię gen. Andersa, strażnik pamięci o losach dzieci polskich w Indiach w czasie II wojny światowej. 16 maja w wieku 93 lat zmarł Wiesław Stypuła.
Rodzinne fotografie pochodzące z czasów przedwojennych i powojennych, a także z pobytu na zesłaniu zostały marcowym eksponatem miesiąca w Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. W tym miesiącu instytucja zwraca uwagę na rolę kobiet – Sybiraczek.
„Banzai Pōrando!", czyli „Niech żyje Polska!". Takim okrzykiem przywitano pierwszą grupa polskich dzieci ewakuowanych z Syberii, które dotarły do Tsurugi. To portowe miasto jako pierwsze przyjęło „dzieci syberyjskie", czyli młodych Polaków ewakuowanych z ogarniętej wojną domową Rosji
Pamiętam wybuch II wojny światowej, miałam wtedy prawie 13 lat. Gdy Niemcy przekroczyli granicę, byliśmy przerażeni, wojna zaskoczyła nas wszystkich. Straciliśmy nadzieję na wolną Polskę – mówi PAP Sybiraczka Helena Knapczyk.
17 września – w rocznicę agresji sowieckiej na Polskę z 1939 r. – obchodzony jest Dzień Sybiraka, który upamiętnia wszystkich Polaków zesłanych na Syberię oraz inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego. „Dla historii Polski Sybir ma kluczowe znaczenie” – mówi PAP dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku prof. Wojciech Śleszyński.
Chcemy wam podziękować, że nie straciliście wtedy wiary i za to, że niesiecie dalej pamięć o tym bolesnym doświadczeniu, które było udziałem waszego życia – powiedział szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk podczas czwartkowych uroczystości 95. rocznicy powołania Związku Sybiraków.