Symboliczny grób sierż. Alvina Ellina w Jawiszowicach. Źródło: M. Szafrański
Mieszkańcy Jawiszowic upamiętnili w piątek sierż. Alvina Ellina, członka załogi strąconego 17 grudnia 1944 r. nad ich miejscowością amerykańskiego bombowca. 19-letni żołnierz wyskoczył na spadochronie ze spadającej maszyny. Gdy opadał zastrzelił go niemiecki żandarm.
Danuta Korcińska z brzeszczańskiego domu kultury powiedziała w rozmowie z PAP, że przedstawiciele sołectwa Jawiszowice oraz dzieci z tamtejszego zespołu szkolno-przedszkolnego złożyli kwiaty i zapalili znicze na mogile Ellina, w której spoczywał do czasu przeniesienia ciała do Stanów Zjednoczonych w 1947 r. O lotniku pamiętali też przedstawiciele Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, która siedzibę ma w pobliskich Brzeszczach.
Symboliczny grób lotnika znajduje się na jawiszowickim cmentarzu.
Korcińska dodała, że w piątek wieczorem Stowarzyszenie Przyjaciół Jawiszowic organizuje wykład poświęcony tragicznym losom załogi amerykańskiego bombowca.
Alvin Jeremi Ellin miał 19 lat, gdy zginął. Pochodził z Norton w stanie Wirginia. Był synem urodzonego na ziemiach polskich Jakuba Ellina. Jesienią 1943 r. rozpoczął służbę w Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych, a latem następnego roku trafił do Europy. Stacjonował w Wielkiej Brytanii, a następnie we Włoszech.
Alvin Jeremi Ellin miał 19 lat, gdy zginął. Pochodził z Norton w stanie Wirginia. Był synem urodzonego na ziemiach polskich Jakuba Ellina. Jesienią 1943 r. rozpoczął służbę w Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych, a latem następnego roku trafił do Europy. Stacjonował w Wielkiej Brytanii, a następnie we Włoszech.
Bombowiec B-17G, nazwany przez załogę "St. Francis" (Św. Franciszek), na którym służył Ellin, uczestniczył m.in. w misjach bojowych przeciw niemieckim zakładom chemicznym na Śląsku. Była to tzw. bitwa o paliwo.
Badacz historii bombowca Jarosław Rybak w swym opracowaniu podał, że 17 grudnia "Latające Fortece" należące do 15. Armii Powietrznej Stanów Zjednoczonych, w tym "St. Francis", z 10-osobową załogą na pokładzie, otrzymały zadanie zbombardowania zakładów chemicznych w Blachowni Śląskiej. Po jego wykonaniu wracały do bazy. "St. Francis", lecący na końcu klucza, dostał się pod silny ostrzał niemieckiej artylerii i został trafiony.
Załoga wyskoczyła na spadochronach. Wśród nich był tylny strzelec Alvin Ellin. Przed wylądowaniem dosięgły go kule niemieckiego żandarma z lokalnego posterunku, który dostrzegł spadochroniarza.
„Niezłomni z oddziału Sosienki. Armia Krajowa wokół KL Auschwitz. Nowe spojrzenie”
Pozostali członkowie załogi przeżyli. Jednego z pilotów uratowali mieszkańcy Jawiszowic i przekazali oddziałowi AK "Sosienki". Pozostali zostali aresztowani i trafili do obozu jenieckiego. "Forteca" rozbiła się koło Wilamowic.
Niemcy zabrali ciało Ellina na posterunek. Trzy dni później został pochowany w bezimiennym grobie. Jego tożsamość można było potwierdzić tylko dzięki bransoletce z nazwiskiem. W metryce parafialnej ks. Władysław Tęcza, proboszcz jawiszowickiej parafii św. Marcina odnotował zniekształcone nazwisko Ellina, ale od tamtego czasu dla większości mieszkańców był on "nieznanym lotnikiem amerykańskim".
Jesienią 1945 r. lotnika przeniesiono z honorami do osobnej mogiły. Lokalna społeczność ufundowała pomnik z lotniczym śmigłem i pamiątkową tablicą. Dwa lata później Ellin został ponownie ekshumowany i przeniesiony do Stanów Zjednoczonych, gdzie spoczął na cmentarzu w Knoxville. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ aszw/
