Brytyjski historyk Roger Moorhouse powiedział PAP, że usunięcie przez rosyjskie władze z jego artykułu na temat II wojny światowej niewygodnych dla nich fragmentów jest godne ubolewania, ale nie jest zaskakujące.
"Tego rodzaju cenzura jest godna ubolewania, ale nie jest zaskakująca. Manipulowanie historią przez Kreml ma długą, niechlubną tradycję i trwa do dziś. Możemy mieć tylko nadzieję, że pewnego dnia Rosja będzie w stanie szczerze mówić o ciemnych rozdziałach swojej historii" - powiedział PAP Moorhouse.
W piątek rosyjska "Nowaja Gazieta" opublikowała artykuł Moorhouse'a na temat II wojny światowej "Nigdy uczciwie nie rozliczono tej wojny", który koncentruje się głównie na polskim spojrzeniu na konflikt. Artykuł powstał w ramach projektu "Opowiadamy Polskę światu".
Z artykułu usunięto jednak fragment tekstu. Moorhouse napisał o „podejmowanych przez putinowski reżim próbach kontrolowania historii, aby przedstawić wojnę w korzystnym dla siebie świetle i zamazać sowieckie zbrodnie”. Z rosyjskiego przekładu usunięto kolejne zdania, zaznaczając ingerencję nawiasem. Przypis pod artykułem wyjaśnia, że „luka w tekście przekładu Moorhouse'a związana jest z wymogiem obecnego prawa rosyjskiego interpretującego porównywanie z reżimem Hitlera jako +rehabilitowanie nazizmu+”.
Z artykułu usunięto jednak fragment tekstu. Moorhouse napisał o "podejmowanych przez putinowski reżim próbach kontrolowania historii, aby przedstawić wojnę w korzystnym dla siebie świetle i zamazać sowieckie zbrodnie". Z rosyjskiego przekładu usunięto kolejne zdania, zaznaczając ingerencję nawiasem. Przypis pod artykułem wyjaśnia, że "luka w tekście przekładu Moorhouse'a związana jest z wymogiem obecnego prawa rosyjskiego interpretującego porównywanie z reżimem Hitlera jako +rehabilitowanie nazizmu+".
Usunięty fragment brzmi: "To tak, jakby w Niemczech cały czas rządzili wielbiciele Hitlera starający się zrehabilitować byłego wodza jako wielkiego męża stanu i mówcę. Porównanie jest groteskowe, ale musimy zrozumieć, że ani Związek Radziecki, ani jego następczyni, putinowska Rosja, nie zdobyli się nigdy na uczciwe rozliczenie wojennej historii ZSRR".
W 2021 roku przyjęto w Rosji ustawę zakazującą publicznego "utożsamiania roli ZSRR i Niemiec nazistowskich w II wojnie światowej" oraz negowania "decydującej roli narodu radzieckiego" w pokonaniu nazizmu.
"Nowaja Gazieta" publikując artykuł w Moorhouse'a wskazała, że MSZ Rosji w mediach społecznościowych oświadczyło, iż 17 września 1939 roku rozpoczął się "pochód wyzwoleńczy" Armii Czerwonej na terytorium Polski, co redakcja porównała do propagandy stosowanej przez sowieckiego ministra spraw zagranicznych Wiaczesława Mołotowa. Przypomniała też, że w zeszłym roku w rosyjskim przekładzie ukazała się książka Moorhouse'a "Pakt diabłów" o współpracy Hitlera ze Stalinem w latach 1939-41.
Projekt "Opowiadamy Polskę światu" realizowany jest przez Instytut Nowych Mediów przy wsparciu Instytutu Pamięci Narodowej, Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Polskiej Agencji Prasowej. Wszystkie teksty projektu opublikowane są na portalu www.WszystkoCoNajwazniejsze.pl.
Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)
bjn/ kib/
arch.