Warszawa, 14 sierpnia 2017 r. Minister obrony narodowej Antoni Macierewicz i zastępca dyrektora Muzeum Wojska Polskiego Witold Głębowicz podczas konferencji prasowej w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie poświęconej projektowi budowy Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920. Fot. PAP/Radek Pietruszka
Jego otwarcie w przypadającą w 2020 r. 100. rocznicę bitwy warszawskiej zapowiadał w 2017 r. ówczesny szef MON Antoni Macierewicz. Budowę rozpoczęto dopiero kilkanaście dni przed wspomnianą rocznicą. Ostatecznie Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Ossowie zostanie otwarte w sobotę.
Muzeum powstało na historycznym terenie, na którym w sierpniu 1920 r. toczyły się walki w obronie stolicy podczas wojny polsko-bolszewickiej. Zwycięstwo pod Ossowem jest uznawane za jeden z przełomowych momentów bitwy o Warszawę.
Stworzenie Muzeum władze gminy Wołomin, do której należy Ossów, planowały od dawna. W 2017 r. Ministerstwo Obrony Narodowej poinformowało, że sfinansuje powstanie placówki. W sierpniu ówczesny szef MON Antoni Macierewicz podpisał z przedstawicielami władz lokalnych list intencyjny dotyczący budowy Muzeum Bitwy Warszawskiej. Zaprezentowano również wstępną koncepcję jego budowy.
- Godne uczczenie bitwy warszawskiej jest naszym absolutnym obowiązkiem. Mam nadzieję, że w setną rocznicę bitwy warszawskiej 1920 r. spotkamy się w Muzeum - mówił Antoni Macierewicz.
W 2018 r. powołano zespół programowo-naukowy do spraw ekspozycji placówki, która miała być filią Muzeum Wojska Polskiego. Kolejny szef MON Mariusz Błaszczak zapowiadał, że do 14 września zostanie rozstrzygnięty konkurs tak, by 25 września 2018 r. podpisać umowę z wykonawcą.
Na początku 2020 r. Muzeum Wojska Polskiego zawarło umowę dotyczącą opracowania w ciągu 90 dni aktualizacji programu inwestycji dotyczącego budowy Muzeum Bitwy Warszawskiej w Ossowie. W lipcu MON dostało pozwolenie na budowę, która oficjalnie rozpoczęła się na początku sierpnia 2020 r. Mariusz Błaszczak podkreślał wówczas, że chcą by Muzeum powstało w ciągu dwóch lat.
Ostatecznie symboliczny kompleks memorialny, umiejscowiony na 17-metrowym wzniesieniu, zostanie otwarty w sobotę. Do budynku prowadzi 500-metrowa Aleja Zwycięstwa, u stóp wzniesienia posadowiono dwa 70-metrowe maszty z biało-czerwonymi proporcami. Znajdująca się na dwóch kondygnacjach wystawa stała liczy 1 tys. mkw. Prezentuje dziesiątki unikalnych zabytków z Muzeum Wojska Polskiego oraz eksponaty zebrane przez lokalną instytucję „Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej”.
Uroczyste otwarcie Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Ossowie będzie częścią obchodów Święta Wojska Polskiego. Towarzyszyć mu będzie rekonstrukcja bitwy 1920 r. oraz m.in. pokaz współczesnego sprzętu i uzbrojenia wojskowego.
Bitwa warszawska 1920 roku to największe militarne zwycięstwo Polski od czasów wiktorii wiedeńskiej 1683 r. Na pamiątkę bitwy, stoczonej 15 sierpnia 1920 r., obchodzimy w Polsce, na mocy ustawy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 30 lipca 1992 r., Święto Wojska Polskiego.
Bitwa warszawska rozegrała się na przedpolach stolicy w dniach 13-15 sierpnia 1920 r. Była to decydująca batalia wojny polsko-bolszewickiej, która zadecydowała o niepodległości Polski i uratowała Europę przed bolszewizmem. Straty strony polskiej wyniosły ok. 4,5 tys. zabitych, 22 tys. rannych i 10 tys. zaginionych. Przyjmuje się, że ok. 25 tys. żołnierzy bolszewickich poległo lub zostało ciężko rannych, 60 tys. trafiło do polskiej niewoli, a 45 tys. zostało internowanych przez Niemców.
Podczas walk wyjątkowo poważne straty poniósł złożony z warszawskiej młodzieży I Batalion Ochotniczego Pułku Piechoty. Na polu walki zginął kapelan batalionu ks. Ignacy Skorupka (27 lat), którego śmierć stała się symbolem bohaterstwa i poświęcenia za ojczyznę.
W 1931 r. brytyjski dyplomata lord Edgar Vincent d'Abernon, bezpośredni świadek wydarzeń, w swojej książce „Osiemnasta decydująca bitwa w dziejach świata”, napisał: „Współczesna historia cywilizacji zna mało wydarzeń, posiadających znaczenie większe od bitwy pod Warszawą w roku 1920. Nie zna zaś ani jednego, które by było mniej doceniane”. (PAP)
akn/ aszw/
