Jaskinia Ciemna położona na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego na zboczu Doliny Prądnika. Przed wejściem zrekonstruowane obozowisko neandertalczyków. PAP/Afa Pixx/Zenon Żyburtowicz
Szympansy odpowiadają sobie w tempie podobnym do ludzkiej rozmowy, co sugeruje, że niektóre podstawowe zasady języka mogły ewoluować wcześniej niż dotychczas sądzono - wynika z badania opublikowanego w „Current Biology”.
Szympansy wymieniają gesty w szybkim tempie podczas socjalizacji, podobnie jak ludzie prowadzący rozmowę w stylu „pytań i odpowiedzi”. Badacze dokonali tego odkrycia, analizując pięć dzikich społeczności szympansów zwyczajnych (Pan troglodytes) w Afryce Wschodniej.
Naukowcy brali pod uwagę 8559 gestów wykonanych przez 252 szympansy. Jest to jedno z największych tego rodzaju badań. Zarejestrowali interakcje twarzą w twarz między małpami i notowali czas między jednym gestem a odpowiedzią na niego.
Analiza „rozmów” szympansów ujawniła, że czas między sygnałami wysyłanymi przez szympansy był niezwykle podobny do ludzkich interakcji – a nawet nieco szybszy.
„Średnio mija 120 milisekund między końcem jednego gestu a początkiem następnego. U ludzi średnia wynosi około 200 milisekund, więc czas reakcji jest zbliżony” - powiedziała Gal Badihi z Uniwersytetu St Andrews w Wielkiej Brytanii, cytowana przez „New Scientist”.
Chociaż wszystkie społeczności szympansów używały szybkich odpowiedzi, dokładny czas różnił się w zależności od grupy. Na przykład społeczność szympansów w Ugandzie potrzebowała kilku milisekund więcej na odpowiedź niż inne społeczności szympansów obserwowane na potrzeby badania.
Różnice w czasie reakcji istnieją także u ludzi, w zależności od tego, jakim językiem się posługują. Na przykład osoby mówiące po japońsku mają zazwyczaj szybszy styl wymiany zdań niż osoby mówiące po duńsku. „Nie wiemy, czy jest to różnica kulturowa, coś, czego uczymy się z czasem, czy reakcja na środowisko” – powiedziała Badihi.
Tylko 14 proc. interakcji, które zespół zaobserwował między szympansami, można było określić jako „dłuższe”. Większość komunikacji opierała się na pojedynczych gestach, sygnalizujących przekaz „odejdź” lub „chodź ze mną”, na który drugi uczestnik reagował uciekając lub podążając za nim. Jednak gdy tematem komunikacji było jedzenie lub czyszczenie siebie nawzajem, wymiana „pytań i odpowiedzi” trwała dłużej.
„To, co naprawdę ekscytujące w tym odkryciu, to fakt, że pokazuje ono, iż komunikacja jest procesem kooperacyjnym i angażującym społecznie nie tylko u ludzi. Możliwe, że procesy związane z ludzkim językiem faktycznie ewoluowały znacznie wcześniej, niż myśleliśmy” – podsumowała Badihi.
Więcej informacji w materiale źródłowym: https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(24)00761-9
Autorka: Urszula Kaczorowska
uka/ agt/
