Northolt, Wielka Brytania, 28.11.2016. Premier Beata Szydło (P) i premier Wielkiej Brytanii Theresa May (L) podczas złożenia wieńców pod Pomnikiem Polskich Lotników w Northolt. Fot. PAP/R. Pietruszka
Status Pomnika Lotników Polskich w Northolt w Londynie został podniesiony do stopnia II*, co oznacza, że uznano go za obiekt „szczególnie ważny” - ogłosiła w poniedziałek Historic England, specjalna niezależna komisja ds. zabytków i budynków historycznych.
Do tej pory, od 2002 r., pomnik miał stopień II. Status II* ma tylko 5,8 proc. zabytków z listy obiektów zabytkowych w Anglii - National Heritage List for England. Podwyższenie statusu ma związek z obchodami 80. rocznicy Bitwy o Wielką Brytanię i jest rodzajem podziękowania wszystkim tym, którzy walczyli u boku brytyjskich lotników.
Pomnik Lotników Polskich znajduje się w pobliżu bazy Royal Air Force Northolt w londyńskiej dzielnicy Hillingdon, gdzie w czasie II wojny światowej stacjonowały dywizjony polskiego lotnictwa. To symboliczne miejsce wybrano, aby uhonorować osiągnięcia i poświęcenie Polaków, którzy w znaczącym stopniu przyczynili się do zwycięstwa aliantów w Bitwie o Wielką Brytanię.
80 lat temu rozpoczęła się Bitwa o Anglię
"Jestem zaszczycony tym, że status Pomnika Lotników Polskich został podwyższony do stopnia II*. Jest to symbol wartości tego historycznego miejsca nie tylko dla społeczności polskiej, ale także dla Brytyjczyków. Pomnik jest jednym z najważniejszych zabytków kultury polskiej w Zjednoczonym Królestwie i co roku odgrywa niezwykle ważną rolę w upamiętnianiu Polaków, którzy oddali życie w czasie II wojny światowej. Jest to świadectwo ważnej roli Polskich Sił Powietrznych podczas wojny oraz poświęcenia 18 tys. polskich lotników, którzy walczyli w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii w czasie całego trwania działań wojennych" - powiedział ambasador RP w Londynie Arkady Rzegocki.
"Niezwykle cieszy mnie wybór 80. rocznicy Bitwy o Wielką Brytanię na datę przyznania podwyższenia statusu pomnika. Niech ta data będzie hołdem dla naszych rodaków, którzy tworzyli drugą najliczniejszą grupę w Fighter Command, przyczynili się do 12 proc. strat odniesionych przez Luftwaffe i tworzyli najskuteczniejszą w Bitwie o Wielką Brytanię aliancką jednostkę – 303 dywizjon myśliwski. Chciałbym podziękować Historic England za ich decyzję, a także wszystkim tym, którzy przez lata opiekowali się Pomnikiem Lotników Polskich w Northolt" – dodał ambasador.
Dr hab. M. Leśniewski: dla polskich lotników walka o Anglię była także walką o Polskę
Pomnik w Northolt, który jest dziełem rzeźbiarza Mieczysława Lubelskiego, odsłonięto w 1948 r. Wzniesiono go z inicjatywy stowarzyszenia Polish Air Force Association. Na pomniku wyryte są nazwiska ponad 1900 polskich lotników, którzy stracili życie, walcząc w ramach sił alianckich. Umieszczone na nim są też elementy związane z historią i osiągnięciami polskich lotników w Wielkiej Brytanii, a całość zwieńczona jest orłem odlanym z brązu.
Witold Urbanowicz
Pomnik jest również symbolem przyjaznych relacji polsko-brytyjskich i miał ogromne znaczenie dla Polaków, którzy po II wojnie światowej, nie mogąc powrócić do kraju, pozostali w Wielkiej Brytanii. Wizytę pod pomnikiem złożyło trzech prezydentów RP: Lech Wałęsa, Aleksander Kwaśniewski i Andrzej Duda.
Historic England zajmuje się monitorowaniem, utrzymywaniem i promowaniem zabytków umieszczonych na National Heritage List for England. (PAP)
bjn/ kar/
