W Międzynarodowym Dniu Pamięci o Zagładzie Romów przewodnicząca Sejmu Litwy Viktorija Czmilyte-Nielsen oświadczyła, że zbyt mało wiadomo o bolesnej historii Romów jej kraju. Okolicznościowe uroczystości upamiętniające zagładę Romów we worek odbyły się w wileńskich Ponarach, w miejscu, gdzie Niemcy dokonali masowych mordów w czasie wojny.
We wtorek „Europa upamiętnia Romów, którzy zostali zamordowani w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. Jednak historia Romów w naszym kraju jest również bolesna i niestety wciąż wiemy o niej zbyt mało" - powiedziała Viktorija Czmilyte-Nielsen.
Szacuje się, że jeszcze w czerwcu 1941 r. na Litwie mieszkało około 1,5 tys. Romów. Co trzeci zginął podczas wojny.
„A ilu zostało zabitych i nie udokumentowanych? – pyta retorycznie Czmilyte-Nielsen. A ilu nie wróciło z obozów koncentracyjnych i pracy przymusowej w Niemczech i Francji? Jest wiele pytań bez odpowiedzi, ale wierzę, że uda nam się wypełnić puste karty litewskiej historii”.
78 lat temu Niemcy zlikwidowali tzw. Zigeunerlager w Birkenau
Litewskie obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Zagładzie Romów we wtorek odbyły się przy pomniku w Ponarach, gdzie w czasie wojny Niemcy zabili około 100 tys. osób, najwięcej Żydów, ale też Polaków, Romów.
„Jeszcze sporo ludzi nie wie o tym, że podczas Holokaustu razem z Żydami ze względu na swoje pochodzenie etniczne mordowani byli również Romowie, a w większości krajów Europy ta grupa etniczna nadal jest dyskryminowana” – wskazała kierownik Departamentu Mniejszości Narodowych przy Rządzie Republiki Litewskiej Vida Montvydaite.
Podkreśliła, że w celu „zapobieżenia nienawiści i spowodowanym przez nią okropnym przestępstwom przeciwko ludzkości, należy w sposób otwarty mówić o wciąż jeszcze istniejących wyzwaniach i przejawach nieposzanowania i nienawiści wobec przedstawicieli mniejszości narodowych i grup etnicznych”.
Według danych powszechnego spisu ludności z roku 2021, na Litwie mieszka 2 250 Romów.
Europejski Dzień Pamięci o Holokauście Romów upamiętnia dzień 2 sierpnia 1944 roku, gdy w tzw. obozie rodzinnym dla Cyganów (Zigeunerfamilienlager) utworzonym w ramach niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz II-Birkenau Niemcy zamordowali w komorach gazowych blisko 3 tys. dzieci, kobiet i mężczyzn. Ogółem w Auschwitz więziono 23 tys. Romów deportowanych tam z 14 krajów. Ponad 20 tys. z nich zostało zamordowanych lub zmarło z głodu i chorób. Szacuje się, że w czasie II wojny światowej zginęło około 500 tys. Romów.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ kgod/
