Tomasz Smieszkoł i Dawid Celek zostali zwycięzcami konkursu na mural upamiętniający Bydgoski Marzec 1981 roku. Malowidło powstanie na ścianie budynku przy jednej z głównych arterii miasta, ul. Jagiellońskiej - kilkaset metrów od miejsca historycznych wydarzeń.
"Zależało nam na tym, aby w obchodach 40. rocznicy Bydgoskiego Marca pojawił się przynajmniej jeden trwały element, który pozwoli nam zachować pamięć o tamtych wydarzeniach i skłoni do refleksji" – powiedział w środę zastępca prezydenta Bydgoszczy Michał Sztybel.
Zwycięski projekt "Protest" przedstawia pękający mur, a na jego tle dominuje postać milicjanta w czapce służbowej, ze spękaną twarzą, a u dołu widać ręce z zaciśniętymi pięściami w geście protestu. Całość opatrzono stylizowanym napisem "Bydgoszcz'81" z biało-czerwoną flagą.
Autorzy opisują, że ich projekt przedstawia zwycięstwo Solidarności nad przemocą, niesprawiedliwością i niewolą. "Postać milicjanta, jako symbol opresyjnej władzy rozpada się pod presją oddolnej inicjatywy członków Solidarności, a pękający mur zwiastuje zbliżający się koniec ery komunistycznej w Polsce i w Europie" - podkreślają.
Na konkurs wpłynęło 12 prac z całej Polski, o różnym charakterze. "Wybraliśmy tę, która w najbardziej symboliczny sposób opowiada o wydarzeniach Bydgoskiego Marca. Mural ma charakter edukacyjny, wielowymiarowy, symboliczny. Chcielibyśmy, żeby ten przekaz trafiał również do młodych" - powiedział plastyk miasta Marek Iwiński.
Laureaci konkursu otrzymają środki na wykonanie muralu w kwocie do 25 tys. zł i 5 tys. zł nagrody pieniężnej. Na wykonanie muralu mają czas do 30 lipca.
Historyczne wydarzenia rozegrały się 19 marca 1981 r. Wówczas w sali sesyjnej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy zjawiła się grupa związkowców, którzy przyszli przedstawić postulaty uczestników trwającego od trzech dni w mieście strajku chłopskiego, domagających się m.in. rejestracji NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność". Działacze zostali siłą wyprowadzeni z budynku przez funkcjonariuszy Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej (ZOMO). Trzech działaczy - przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność" Jan Rulewski, działacz związku Mariusz Łabentowicz i działacz chłopski Michał Bartoszcze zostali dotkliwie pobici i trafili do szpitala.
Odstąpiono jednak od usunięcia strajkujących działaczy chłopskich z bydgoskiej siedziby WK ZSL i podjęto z nimi dialog. Ostatecznie rozmowy zakończyły się 17 kwietnia 1981 r. zawarciem tzw. porozumienia bydgoskiego, w którym władze zobowiązały się m.in. do zalegalizowania rolniczej Solidarności. Do rejestracji NSZZ RI "Solidarność" doszło 12 maja 1981 r.
19 marca 2021 r., w obchodach 40. rocznicy Bydgoskiego Marca wzięli udział prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki. (PAP)
rau/ pat/