Henryk Sławik i József Antall senior. Fot. IPN
W stołecznym parku Dolina Szwajcarska w czwartek odbędzie się uroczystość upamiętniająca Henryka Sławika i Józsefa Antalla – bohaterów Polski i Węgier, którzy w czasie II wojny światowej uratowali od śmierci prawie 5 tysięcy Polaków narodowości żydowskiej – poinformował PAP UdSKiOR.
"Czwartkowe uroczystości odbędą się przy tzw. pomniku-ławeczce znajdującym się na skwerze przed ambasadą Węgier przy ul. Fryderyka Chopina, a rozpocznie je w samo południe odegranie hymnów Polski i Węgier" - czytamy w informacji przesłanej PAP przez Wydział Prezydialny Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (UdSKiOR).
Jak wyjaśniono, "na zakończenie uroczystości pod pomnikiem Henryka Sławika i Józsefa Antalla Seniora zostaną złożone kwiaty".
Henryk Sławik
Organizatorami uroczystości są UdSKiOR, Stowarzyszenie "Henryk Sławik – Pamięć i Dzieło" oraz Towarzystwo Przyjaciół Śląska w Warszawie.
Henryk Sławik (1894-1944) był działaczem społecznym, samorządowym i politycznym, nazywanym "śląskim Schindlerem".
Jak przypomniano, "w latach 1939-44 stał na czele Komitetu Obywatelskiego ds. Opieki nad Uchodźcami Polskimi na Węgrzech". "Pełnił też rolę delegata ministra pracy Rządu RP na Uchodźstwie. W tym okresie m.in. organizował pomoc dla internowanych wojskowych i uchodźców cywilnych, a we współpracy z delegatem węgierskiego rządu Józefem Antallem wystawiał fałszywe dokumenty polskim Żydom uciekającym z okupowanego kraju i ukrywał żydowskie dzieci w Domu Sierot Polskich Oficerów założonym na Węgrzech w 1943 r." - czytamy w informacji UdSKiOR.
"W 1944 r. został aresztowany i przewieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Mauthausen-Gusen, gdzie został zamordowany 23 sierpnia. Za wybitne zasługi został pośmiertnie uhonorowany m.in. Orderem Orła Białego, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski i medalem +Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata+" - napisano.
József Antall (1896–1974) był węgierskim politykiem nazywanym Ojcem Polaków. W latach 1939–1944 wraz z Henrykiem Sławikiem m.in. wyrabiał fałszywe dokumenty polskim Żydom, a żydowskie dzieci ukrywał przed wywózką do obozów. Szacuje się, że w ten sposób uratował życie około 5 tys. osób.
József Antall (1896-1974) był węgierskim politykiem nazywanym "Ojcem Polaków". "W latach 1939-44, gdy pełnił rolę pełnomocnika rządu Królestwa Węgier ds. Uchodźców Wojennych, organizował pomoc dla Polaków przybyłych na Węgry. Wraz z Henrykiem Sławikiem m.in. wyrabiał fałszywe dokumenty polskim Żydom, a żydowskie dzieci ukrywał przed wywózką do obozów. Szacuje się, że w ten sposób uratował życie około 5 tys. osób" - czytamy w informacji.
Przypomniano, że "Antall był uhonorowany wieloma odznaczeniami, w tym m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, a pośmiertnie też Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi RP oraz medalem +Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata+".
Pomnik Henryka Sławika i Józsefa Antalla w Warszawie został odsłonięty pięć lat temu (8 listopada 2016 r.) z inicjatywy byłego ambasadora RP na Węgrzech i wiceprezesa "Stowarzyszenia Henryk Sławik – Pamięć i Dzieło" Grzegorza Łubczyka, przy wsparciu m.in. UdSKiOR oraz Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej. "Kilka miesięcy później, w czerwcu 2017 r., bliźniaczy monument powstał także w stolicy Węgier" - napisano.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/
