Grób Maurycego Mochnackiego w Auxerre. Źródło: Wikimedia Commons
Uroczystości sprowadzenia z Francji do Polski szczątków działacza emigracyjnego, pisarza, uczestnika i kronikarza Powstania Listopadowego Maurycego Mochnackiego rozpoczną się w piątek we francuskim Auxerre, gdzie spoczywa Mochnacki. W sobotę w Warszawie odbędą się uroczystości pogrzebowe, w których udział zapowiedział premier Mateusz Morawiecki.
W piątek do Francji przybędzie pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą Jan Dziedziczak, który w asyście wojskowej będzie towarzyszyć trumnie ze szczątkami Mochnackiego w drodze do kraju.
Wizyta ministra Dziedziczaka rozpocznie się od złożenia wieńców na grobach powstańców listopadowych - Maurycego Mochnackiego, gen. Tomasza Konarskiego i mjr. Konstantego Parczewskiego, które znajdują się na cmentarzu Saint-Amâtre w Auxerre.
Maurycy Mochnacki – „obywatel Polski, wróg Moskwy”
Dziedziczakowi będą towarzyszyć ambasador RP we Francji Tomasz Młynarski, attaché obrony, wojskowy, morski i lotniczy płk Marek Kurkowicz, delegacja merostwa Auxerre i Stowarzyszenia Polskich Kombatantów.
Następnie pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą spotka się z merem Auxerre Crescentem Maraultem.
Kolejny punkt uroczystości to msza św. w Kościele św. Genowefy w Auxerre. Celebrować ją będzie ks. Wiesław Gronowicz, duszpasterz Polaków w Auxerre i Troyes, kapelan Związku Polskich Rezerwistów w Troyes. Oprawę muzyczną zapewni Chór "Piast" z Paryża.
Po zakończeniu mszy św. przewidziane jest wystąpienie ministra Dziedziczaka oraz wyprowadzenie trumny ze szczątkami Mochnackiego z kościoła.
Na koniec swojej wizyty we Francji Dziedziczak spotka się z Polonią w siedzibie Prefektury departamentu l’Yonne.
W sobotę rano trumna ze szczątkami Mochnackiego wyruszy w drogę do ojczyzny. Uroczystości przyjęcia szczątków w Wojskowym Porcie Lotniczym w Warszawie, które odbędą się z udziałem wojskowej asysty honorowej, rozpoczną się ok. godz. 11.30.
Udział we wszystkich uroczystościach sobotnich zapowiedział premier Mateusz Morawiecki.
Premier o Maurycym Mochnackim: stworzył nową formułę polskiej tożsamości
W trakcie przenoszenia szczątków z samolotu na katafalk Orkiestra Reprezentacyjna Wojska Polskiego będzie grać marsza żałobnego. Następnie odegrany zostanie Hymn RP. Kapelan odprawi egzekwie pogrzebowe przy trumnie. Zaplanowano także przemówienia i ostatnie pożegnanie. Uroczystości w Wojskowym Porcie Lotniczym zakończą się odegraniem utworu "Śpij, Kolego".
Następnie trumna zostanie przewieziona do Katedry Polowej Wojska Polskiego, gdzie o godz. 13 odbędzie się msza żałobna. W trakcie mszy zaplanowano m.in. przemówienie premiera Morawieckiego. Po mszy szczątki uczestnika i kronikarza Powstania Listopadowego zostaną przetransportowane na Cmentarz Wojskowy na Powązkach, gdzie odbędą się uroczystości pogrzebowe.
W trakcie ich trwania odegrany zostanie Hymn RP, odbędą się egzekwie pogrzebowe. Zaplanowano również przemówienia okolicznościowe. Po złożeniu trumny Mochnackiego w grobie pododdział honorowy Kompanii Reprezentacyjnej WP odda salwę honorową. Na grobie Mochnackiego będą składane wieńce. Uroczystości zakończą się odegraniem "Marsza żałobnego" Fryderyka Chopina.
Maurycy Mochnacki (1803-1834) uznawany jest za jednego z najpłodniejszych publicystów politycznych okresu zaborów. Był znany ze swojego radykalizmu i z bezkompromisowego diagnozowania przyczyn politycznych klęsk Polski. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, skąd został w 1823 r. relegowany z rozkazu księcia Konstantego za przynależność do Związku Wolnych Polaków. Był uczestnikiem sprzysiężenia Piotra Wysockiego. Wziął udział w Powstaniu Listopadowym. Został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Po upadku zrywu emigrował do Francji, gdzie napisał "Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831". Popadał w konflikty ze starszymi i z bardziej doświadczonymi politykami Wielkiej Emigracji działającymi we Francji. "W emigracji wojna domowa trwa ciągle. Mnóstwo partii, rozjątrzenia coraz większe" – pisał w liście do rodziców 6 listopada 1834 r.
Niepublikowane od 160 lat listy Maurycego Mochnackiego ukażą się w przyszłym roku
Przez wiele dziesięcioleci uważano, że Mochnacki zmarł na nieuleczalną i śmiertelną wówczas gruźlicę, częstą wśród żyjących w fatalnych warunkach polskich emigrantów. Prawdopodobną przyczyną zgonu był jednak wylew. Mochnackiemu nie dane było wrócić do Polski. Zmarł 20 grudnia 1834 r. w Auxerre i został pochowany na tamtejszym cmentarzu.
W maju tego roku polska delegacja z konsulem Andrzejem Szydło oraz z antropologiem i z lekarzem specjalizującym się w genetyce kryminalnej ze Szczecińskiego Uniwersytetu Medycznego pobrała próbki kości z grobu Mochnackiego w Auxerre w środkowej Francji w celu uwierzytelnienia pod kątem ewentualnej repatriacji szczątków do Polski.
Trumna Mochnackiego była kilkukrotnie przenoszona, stąd pojawiały się wątpliwości, czy to jego szczątki spoczywają w mogile znanej jako grób Mochnackiego. Znalezione kości, w tym złamana kość udowa, są szczątkami mężczyzny po trzydziestce, którego profil zgadza się z profilem Mochnackiego. (PAP)
autorki: Katarzyna Krzykowska, Katarzyna Stańko
ksi/ ksta/ skp /
