Wiec solidarności z Białorusinami, który odbędzie się w przyszły poniedziałek wieczorem, wyjazdowe posiedzenie senackiej komisji kultury, debaty, wernisaże - to niektóre z wydarzeń, jakie będą miały miejsce w Gdańsku podczas ostatnich dni trwającego od 14 sierpnia Święta Wolności i Demokracji.
W sali wystaw czasowych Europejskiego Centrum Solidarności odbyła się w środę konferencja prasowa poświęcona obchodom Święta Wolności i Demokracji organizowanego w Gdańsku dla uczczenia 40. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych. W briefingu udział wzięli m.in. prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, prezes Fundacji Gdańskiej Jacek Bendykowski i dyrektor ECS Basil Kerski.
Jak zapowiedziała prezydent Gdańska, 31 sierpnia o godzinie 20.00 przy historycznej Bramie nr 2 na Placu Solidarności w Gdańsku rozpocznie się wiec solidarności z Białorusinami. "Będzie to jeden z najważniejszych sygnałów, który popłynie z Gdańska do Białorusi. Wspominając o obchodach Święta Wolności i Demokracji nie możemy zapominać o sytuacji na Białorusi, gdzie pokojową metodą ludzie walczą o równość, wolność i demokrację" - powiedziała Dulkiewicz.
Zaapelowała też do wszystkich osób, które chciałby wziąć udział w obchodach o ostrożność i stosowanie się do wszelkich zasad obowiązującego reżimu sanitarnego. Zachęciła do uczestnictwa w uroczystościach za pomocą transmisji internetowych.
Basil Kerski poinformował, że 31 sierpnia w Europejskim Centrum Solidarności odbędzie się wyjazdowe posiedzenie senackiej komisji kultury i środków przekazu poświęcone m.in. kwestii tablic z 21 postulatami Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego z sierpnia 1980 roku. W posiedzeniu weźmie udział marszałek Senatu Tomasz Grodzki oraz wicemarszałkowie: Gabriela Morawska-Stanecka, Michał Kamiński i Bogdan Borusewicz.
Na spotkanie zaproszono przedstawicieli Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ECS, Narodowego Muzeum Morskiego, władz Gdańska, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. W rozmowach uczestniczyć ma również Maciej Grzywaczewski, który w pierwszych dniach strajku wspólnie z nieżyjącym Arkadiuszem Rybickim (zginął w katastrofie smoleńskiej) spisał na dwóch sklejkach postulaty robotników.
"Bardzo się z tego cieszę. Jest to tak naprawdę jedyna reakcja na moją prośbę o to, abyśmy usiedli przy jednym stole i porozmawiali na temat przyszłości tablic wspólnie z ich autorami oraz właścicielami praw autorskich. Musimy zastanowić się nad tym, gdzie oryginalne tablice - ta sklejka, która opowiada o tym momencie z sierpnia 1980 roku ma być godnie prezentowana" - powiedział dyrektor ECS.
Kerski dodał, że podczas posiedzenia senackiej komisji kultury odbędą się również rozmowy na temat przyszłości ECS-u. "Będziemy rozmawiali o tym, jak w ostatnich latach niepotrzebnie ucinano nam dotacje, zarzucając nam rzeczy, które są niesłuszną krytyką. Niszcząc instytucje wszystkich Polaków - bo przecież wszyscy za nie płacimy - niszczymy autorytet naszej historii i naszego państwa na całym świecie. Dlatego zapraszam do udziału w tym bardzo ważnym posiedzeniu komisji" - dodał.
W ramach obchodów Święta Wolności i Demokracji w Gdańsku 28 sierpnia zaprezentowana zostanie wystawa "Sierpień'80. Bez strachu, ale z rozwagą", o której podczas konferencji opowiedziała kierownik działu archiwum i organizacji wystaw ECS Monika Krzencessa-Ropiak. Jak wyjaśniła, tytuł nawiązuje do oficjalnej dewizy Gdańska - "Nec temere, nec timide" - która w dosłownym tłumaczeniu oznacza "ani zuchwale, ani bojaźliwie".
"Jest to wystawa, która została wydrukowana na drewnie. Jest to świadome nawiązanie do sklejki, na której w sierpniu 1980 roku zapisano postulaty MKS" - powiedziała Krzencessa-Ropiak. Jak wyjaśniła, zaprezentowano tam zdjęcia ok. 60 różnych autorów, które pochodzą z zasobów archiwum ECS oraz innych kolekcji, m.in. dwóch francuskich fotoreporterów – Jeana-Louisa Atlana i Alaina Dejeana. Ukazują one strajkujących robotników. "Ekspozycja przedstawia 21 postulatów oraz 21 wartości, którymi kierowali się strajkujący i które pozwoliły na spełnienie ich żądań bez rozlewu krwi" - dodała.
Również w piątek o godzinie 17.30 przy wejściu głównym do ECS rozpocznie się wernisaż wystawy grafik z 21 postulatami Młodych Ponad Podziałami.
Po tragicznej śmierci prezydenta Pawła Adamowicza trójmiejska młodzież zorganizowała marsz „Ponad Podziałami”, który przeszedł ulicami Gdańska 6 lutego 2019 roku. Wówczas uczniowie - inspirowani postulatami spisanymi na słynnych tablicach z sierpnia 1980 roku – sformułowali 21 nowych postulatów. Chcieli w ten sposób opowiedzieć, o jakiej Polsce marzą - wyrazić swoje potrzeby, żądania i apele. Wśród postulatów znalazły się żądania dotyczące m.in. szerzenia tolerancji w społeczeństwie, podniesienia poziomu debaty publicznej, równego traktowania wszystkich orientacji seksualnych, równouprawnienia płci, działalności organów państwowych zgodnie z prawem, zwiększenia mocy sprawczej młodzieżowych rad miejskich oraz samorządów uczniowskich.
"Ten marsz wyrażał sprzeciw trójmiejskiej młodzieży wobec rzeczywistości politycznej. Chcieliśmy wrócić w tym roku do tych postulatów i zaproponować ich popularyzację. Każdy z nich zyskał wizualną formę" - powiedziała podczas konferencji Dorota Brzezińska z działu projektów obywatelskich ECS.
Wyjaśniła, że wystawa 21 postulatów Młodych Ponad Podziałami jest częścią kampanii społecznej realizowanej na ulicach Trójmiasta oraz w sieci. "Wystawa to efekt pracy 21 osób z różnych zakątków Polski i nie tylko, które za pomocą różnych technik artystycznych zwizualizowały treść każdego z postulatów. Pracowali oni pod opieką artystyczną Edgara Bąka, Anity Wasik i Anny Witkowskiej" - mówiła Brzezińska. Ekspozycja będzie prezentowana w ECS do 30 września 2020 roku.
Na placu przed siedzibą ECS powstanie strefa społeczna, która otwarta zostanie w sobotę 29 sierpnia. "W ośmiu halach wystawienniczych prezentować będzie się 60 organizacji pozarządowych. W hali debat będzie mogło przebywać do 120 osób, zaś w całej strefie społecznej 990 osób” - powiedział prezes Fundacji Gdańskiej Jacek Bendykowski.
W hali debat odbędzie się siedem dyskusji. Będą one dotyczyły kluczowych społecznie tematów, m.in. zdrowia, ekologii, praw człowieka oraz mediów. "W debatach i wystąpieniach weźmie udział kilkudziesięciu prelegentów. Będą oni rozmawiać na tematy związane z klimatem, manipulacją polskich mediów, przyszłością modelu równego traktowania w Gdańsku. Odbędzie się też dyskusja między młodymi ludźmi, którzy zaangażowali się w kampanię wyborczą sześciu kandydatów na urząd prezydenta - Andrzeja Dudy, Rafała Trzaskowskiego, Szymona Hołowni, Władysława Kosiniaka-Kamysza, Roberta Biedronia, Krzysztofa Bosaka. Chcemy zapytać ich o to, co pcha ich do polityki, dlaczego chcą się angażować w działalność polityczną" - wyjaśnił Bendykowski.
31 sierpnia strefa społeczna zamieni się w miasteczko samorządowe, gdzie włodarze polskich wsi, miasteczek i miast będą rozmawiać o najważniejszych sprawach dla kraju.
Pełny program obchodów Święta Wolności i Demokracji dostępny jest na stronie internetowej - www.1980gdansk.pl. (PAP)
Autorka: Anna Machińska
anm/ mok/