Blisko 80 zdjęć Vaclava Havla ukazujących pierwszego prezydenta Czech w sytuacjach oficjalnych m.in. podczas spotkań z Billem Clintonem czy Margaret Thatcher i prywatnych w jego domu w Hradeczku można od środy oglądać na wystawie w Domu Spotkań z Historią.
"Pomysł powstania wystawy był związany z czeską prezydencją w Unii Europejskiej i wykorzystaniem Vaclava Havla, jako osoby promującej Czechy. Ta ekspozycja jest pewną kontynuacją tego projektu i próbą pokazania Havla z trochę innej, także prywatnej strony" - opowiadała PAP koordynatorka wystawy Katarzyna Bańka z Czeskiego Centrum, współorganizatora ekspozycji "Havel na wyciągnięcie ręki".
Autorem fotografii jest Oldrich Skacha, bliski przyjaciel Havla, z którym poznali się i zaprzyjaźnili przy okazji spotkań literackich i dysydenckich. Skacha towarzyszył Havlowi już od początku lat 70. jako kolega, fotografując go w gronie opozycjonistów. "Ta przyjaźń trwała przez okres prezydentury Havla, którą dokumentował Skacha. Fotografował go także w sytuacjach prywatnych, w miejscach, do których nikt inny nie miał dostępu. W sumie jego zdjęcia są dokumentacją 30 lat życia Vaclava Havla" - mówiła Bańka.
Na wystawie można zobaczyć Havla w gronie przyjaciół m.in. z dziennikarzem Pavlem Tigridem czy z poetą i plastykiem Jirim Kolarem oraz podczas oficjalnych spotkań z przedstawicielami świata polityki i kultury m.in. z Billem Clintonem, Margaret Thatcher, Dalai Lamą czy amerykańską fotografką Annie Leibovitz. Bohatera wystawy widzimy także w chwilach prywatnych, w jego domu w Hradeczku.
"Jedno z ujęć przedstawia np. Havla piszącego list do Gustava Husaka (szefa czechosłowackiej partii komunistycznej, potem prezydenta Czechosłowacji-PAP), który wstrząsnął opinią publiczną. Przeciwstawiał się w nim ciężkiej sytuacji w kulturze. Havlovi odradzano wysłanie listu, za który zresztą spotkały go represje" - powiedziała koordynatorka wystawy.
Ekspozycję uzupełnia krótki film wideo ilustrujący okres dysydencki Vaclava Havla do r. 1989. "To takie krótkie kroniki filmowe, które powstawały prywatnie. Grupa dysydentów filmowała swoje spotkania. Pokazujemy wybór ośmiu ujęć, w których uczestniczy Havel, m.in. są tam fragmenty spotkania z Jirim Hajkiem na temat Karty 77. To materiały nie prezentowane w Polsce, do których udało się dotrzeć dzięki uprzejmości czeskiej telewizji" - dodała Bańka.
Jak zaznaczyła, wystawa przedstawia Vaclava Havla z zupełnie innej strony. "To takie czasem sentymentalne wspomnienia dotyczące człowieka, który właściwie nigdy nie chciał zostać prezydentem, co podkreślał. Był człowiekiem, który chciał żyć w wolnym kraju, próbował spełnić swoje marzenie i w efekcie został prezydentem" - podsumowała koordynatorka wystawy.
Ekspozycja powstała przy wsparciu MSZ Republiki Czeskiej i Narodowego Centrum Kultury.
Vaclav Havel - ostatni prezydent Czechosłowacji i pierwszy przywódca Czech po upadku komunizmu, a także pisarz, dramaturg, legenda czechosłowackiej opozycji i aktywny obrońca praw człowieka w świecie - zmarł 18 grudnia 2011 r. w wieku 75 lat.
Wystawa "Havel na wyciągnięcie ręki" będzie czynna do 9 czerwca. (PAP)
akn/ abe/