"Gotong Royong. Rzeczy, które robimy razem" to tytuł wystawy–spotkania w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Otwarcie ekspozycji w czwartek - 19 października.
"Gotong Royong" to projekt wystawienniczy, w którym - jak powiedziała podczas czwartkowej konferencji Małgorzata Ludwisiak, dyrektorka Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski - ekspozycja przenika się z rozbudowanym programem publicznym. Filmy, obiekty, dokumentacje oraz działania z widzami zaproponowane przez artystów, aktywistów i edukatorów z różnych miejsc na świecie łączy idea wspólnoty.
"Projekt ten jest efektem długoletniej współpracy z artystami, kuratorami, organizatorami życia społecznego. Twórcy działający w Ursusie, Wrocławiu, Amazonii, we wsi w Jawie Zachodniej czy na przedmieściach Nowego Orleanu stosują sztukę, jako narzędzie budowania wspólnoty - mówiła kuratorka Marianna Dobkowska. - Obecna wystawa jest próbą pokazania w programie naszej instytucji, czyli CSW praktyk kolektywnych, realizujących się poza rynkiem sztuki" - objaśniała.
Tytułowy termin gotong royong w języku indonezyjskim oznacza wspólną sprawę. Jest to metoda pracy szeroko stosowana w Indonezji, którą można opisowo przedstawić, jako „rzeczy, które robimy razem, ucząc się ich nawzajem we wspólnym działaniu”. Tytuł ekspozycji jest hołdem - jak podkreślają organizatorzy wystawy - dla praktyk nieformalnej edukacji artystycznej oraz społecznej samoorganizacji, charakterystycznych dla tamtejszej kultury, ale znanych pod różnymi nazwami w wielu miejscach świata. Pojęcie to stało się zarówno tematem, jak i metodą pracy nad wystawą–spotkaniem w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski.
Właśnie prace filmowe Indonezyjczyków Irwana Ahmetta i Tity Saliny z Dżakarty prezentowane na wystawie przedstawiają działania artystów - aktywistów pośród zmarginalizowanych społeczności na Jawie. Z Indonezji pochodzi także Jatiwangi Art Factory – kolektyw twórców i animatorów kultury, który powstał dziesięć lat temu w małej miejscowości Jatisura. Filmy pokazywane na wystawie dokumentują program aktywizacji społeczności lokalnej przez zainteresowanie ich sztukami wizualnymi, muzyką, edukacją artystyczną.
Na wystawie znajdują się dokumentacje, filmy, fotografie, kolekcja obiektów i materiałów dydaktycznych pokazujących sposób pracy zaproszonych artystów i grup. Wielu uczestników wystawy odwiedzi Warszawę i przeprowadzi działania z publicznością.
Jedną z zaproszonych uczestniczek jest Taina Azeredo, kuratorka i aktywistka z Brazylii, która wspólnie z artystą Claudio Bueno, od dwóch lat zaangażowana jest w organizację oddolnie tworzonej szkoły w amazońskiej dżungli. Projekt nosi tytuł Intervalo-Escola i realizowany jest we współpracy z lokalnymi twórcami, społecznością i administracją.
W ramach wystawy "Gotong Royong. Rzeczy, które robimy razem" powstanie akademia młodych artystów, aktywistów i badaczy – nieformalna grupa warsztatowa pod nazwą "Intervalo-Escola – Czas na przerwę”, która będzie czerpać z metod wypracowanych przez Tainę Azeredo i jej współpracowników. Intervalo-Escola to serce wystawy – miejsce spotkań i warsztatów, których bieżące efekty będą przenikać do programu publicznego wystawy - podkreśla kuratorka.
Jednym z polskich akcentów jest projekt Ursus Zakłady Jaśminy Wójcik, Igora Stokfiszewskiego i ich współpracowników – współtwórców społecznej rewitalizacji dzielnicy Ursus w Warszawie. Na wystawie można obejrzeć prezentację tego projektu, na którą złożą się między innymi materiały z pracy nad pełnometrażowym filmem o mieszkańcach Ursusa. Całości towarzyszyć będą warsztaty choreograficzne z Rafałem Urbackim i muzyczne z Dominikiem Strycharskim.
Imani Jacqueline Brown, badaczka i aktywistka z Nowego Orleanu w USA zrealizuje cykl otwartych dyskusji zatytułowany "Kaleidoscope conversations". Efekty spotkań grupy będą dostępne dla zwiedzających w przestrzeni wystawy. Vincent Rumahloine, artysta i aktywista, podejmuje działania przeciw stygmatyzacji wykluczonych grup społecznych w Bandung w Indonezji. Na ekspozycji zostaną zaprezentowane prace powstałe we współpracy z tymi społecznościami, a w ramach programu publicznego twórca stworzy nowy projekt z uczestnikami zespołu Intervalo-Escola.
Artyści z ukraińskiego kolektywu Open Place, Julia Kosterieva i Jurij Kruchak, podczas rezydencji w Ujazdowskim współpracowali z warszawską społecznością imigrantów zarobkowych z Ukrainy i Białorusi. Zebrane historie posłużyły im do stworzenia serii plakatów oraz scenariusza performansu, który będzie miał miejsce podczas otwarcia wystawy. W przestrzeni ekspozycji działa wykreowany przez nich warsztat poetycko-graficzny – miejsce spotkań, dyskusji i wspólnej pracy.
Ekspozycja "Gotong Royong. Rzeczy, które robimy razem" w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski będzie czynna do 14 stycznia 2017 r. (PAP)
abe/ agz/