Ok. 700 eksponatów związanych z Państwem Wielkomorawskim można oglądać od soboty w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Jest to pierwsza taka prezentacja poza Czechami i Słowacją.
Państwo Wielkomorawskie, jedno z pierwszych państw słowiańskich, rozkwitło w IX w. wokół terenów dzisiejszych Moraw. Swoim zasięgiem mogło obejmować m.in obszary dzisiejszej Małopolski i Śląska.
Na wystawie „Wielkie Morawy” można zobaczyć m.in. złotą i srebrną biżuterię, bogato zdobioną broń i ozdobne przedmioty codziennego użytku.
"Zgromadzone na wystawie eksponaty pochodzą z dwóch najważniejszych stanowisk archeologicznych, które są identyfikowane przez wielu badaczy, jako grody centralne w których mieli zamieszkiwać władcy Państwa Wielkomorawskiego. Państwo to było pierwszym tworem politycznym związanym ze Słowianami, bardzo ważnym z perspektywy historii tej części Europy, stąd chęć przybliżenia go w naszej placówce" – powiedział PAP jeden z kuratorów wystawy, Łukasz Kaczmarek z gnieźnieńskiego muzeum.
Ekspozycja podzielona została na kilka części. Pierwsza cześć przybliża historię osadnictwa słowiańskiego z VI-VII w. na terenach późniejszego Państwa Wielkomorawskiego, oraz wskazuje kierunki obcych wpływów na ówczesną słowiańską ludność. Kolejne części opowiadają o konsolidacji Państwa Wielkomorawskiego, przybliżają życie codzienne ówczesnych mieszkańców państwa oraz ówczesnych elit.
"Pokazujemy zabytki związane z chrześcijaństwem na terenie Państwa Wielkomorawskiego, w tym historię misji Cyryla i Metodego. Prezentujemy dynamiczny rozwój architektury sakralnej. Dodatkowym elementem ekspozycji są makiety pokazujące jak wyglądała wielkomorawska architektura. Ekspozycję zamyka cześć pokazująca zanik Państwa Wielkomorawskiego" – powiedział Kaczmarek.
Jak przyznał, ciężko jest wskazać najważniejsze, najwartościowsze zabytki prezentowane na wystawie. Zaznaczył, że sam fakt, że, oprócz kilku wyjątków, wszystkie prezentowane przedmioty są oryginalne i większość z nich ma status narodowych zabytków kultury świadczy o randze prezentowanego zespołu.
"Każdy eksponat jest dowodem na kunszt, bogactwo i wysoki rozwój kulturalny, rzemieślniczy różnego rodzaju przedmiotów. Pokazujemy m.in. srebrny krzyżyk – zawieszkę noszoną zapewne przez któregoś z władców wielkomorawskich – to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków związanych z tym państwem. Na ekspozycji mamy też srebrną plakietkę z wyobrażeniem siedzącego na koniu jeźdźca z sokołem na ręku – to też ważny zabytek, świadczący o wysokim poziomie jego twórcy" – powiedział Łukasz Kaczmarek.
"Zachowane zabytki dokumentujące początki państwa polskiego, choć też bardzo cenne i kunsztowne, chyba nie mogą się równać przepychem i liczbą z tym, co mają nasi południowi koledzy" – dodał.
Wystawa "Wielkie Morawy" powstała przy współpracy Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie z Instytutem Archeologii Czeskiej Akademii Nauk oddział w Brnie, oraz z Muzeum Ziemi Morawskiej w Brnie.
Patronat honorowy nad wystawą objęli: Ambasador Republiki Czeskiej oraz Marszałek Województwa Wielkopolskiego. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ jbp/