Prace 21 artystów z krajów Azji Południowo-Wschodniej, Chin kontynentalnych i Tajwanu pokazane są na wystawie „Duchy wspólnoty / Public Spirits” w warszawskim Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Ekspozycją tą placówka inauguruje 22 września nowy sezon artystyczny.
"Duchy wspólnoty / Public Spirits” to wystawa zbiorowa, na którą składają się prace artystek, artystów i kolektywów artystycznych. Twórcy w swoich pracach podejmują trzy główne tematy: historii, globalizacji, przemocy.
"Jeśli chodzi o historię, to w przedstawionych pracach widać mocny sprzeciw artystów wobec narzuconej przez władze jednej, obowiązującej wersji historii" - powiedziała PAP asystentka tajwańskiej kuratorki Meiyi Cheng, Karolina Marcinkowska. "Twórcy starają się zauważyć osoby, grupy społeczne, mniejszości, które nie były dopuszczone do głosu w różnych momentach historii w krajach Azji Południowo-Wschodniej. Rzecz jednak nie dotyczy tylko tamtego regionu świata; to zjawisko szersze, zauważalne także w polskiej rzeczywistości. Intencja artystów jest oczywista: im chodzi o to, aby oddać głos tym dotąd niezauważanym społecznościom i mikrohistoriom" - zaznaczyła Marcinkowska.
Drugim wątkiem, który się pojawia w bardzo wielu prezentowanych pracach, jest globalizacja i jej wpływ na zmianę kultury, na zmianę trybu życia. Trzeci, bardzo ważny temat poruszany przez artystów - wskazuje asystentka kuratorki - to przemoc. "Przemoc jest doświadczeniem niemal codziennym wielu ludzi w tamtych rejonach świata - mówi Marcinkowska i dodaje, że zgodnie z intencją kuratorki Meiyi Cheng, jest to dominujący temat wystawy. I pewnie dlatego - mówi Marcinkowska - wystawa może być postrzegana, jako kontrowersyjna, ponieważ ujawnia te sfery życia, które najchętniej przez władze, reżimy są skrywane, nieujawniane.
Meiya Cheng, tajwańska kuratorka, poświęciła trzy lata na badanie sztuki Azji Południowo-Wschodniej, Chin kontynentalnych i Tajwanu. Podczas badań zestawiała perspektywy osobiste artystów oraz wątki wspólnotowe. Jej wystawa „Duchy wspólnoty / Public Spirits” nie jest ekspozycją sztuki narodowej konkretnych krajów. Nie jest wystawą sztuki regionu. Wspólnym mianownikiem prac nie jest geografia. Historie opowiedziane przez azjatyckich twórców są raczej dowodem na globalizowanie się i uniwersalny charakter działań artystycznych. Wystawa stawia istotne i aktualne pytania: czym jest państwo narodowe? Jaką pełni dziś funkcję w Europie czy Azji? Jak ma się ono do globalizacji oraz jej wpływu na ekonomię i środowisko?
Artyści ukazują niezwykle zróżnicowane podłoże polityczne i uwarunkowania społeczne współczesnej rzeczywistości swoich krajów. Tajlandia jest obecnie monarchią rządzoną de facto przez juntę wojskową, natomiast Wietnam i Kambodża nadal zmagają się ze swoją komunistyczną przeszłością i autorytarnym dyskursem historycznym. Singapur to miasto-państwo, które świętuje obecnie pięćdziesiąt lat niepodległości; z biednej wioski rybackiej stało się, mimo braku bogactw naturalnych, jednym z najbogatszych państw świata o demokratycznych rządach i dalekowzrocznej polityce. W relacji do tych kwestii artyści szukają możliwych form tworzenia nieformalnych wspólnot, choćby na chwilę - można przeczytać w komentarzu organizatorów wystawy.
Charakter prac jest zróżnicowany: najwięcej jest wideo-artu, ale są też zdjęcia, filmy czy instalacje, a wśród nich bardzo ciekawa praca, która jest... kawiarnią. Jest to odtworzenie, replika kawiarni wietnamskiego ludu Jarai. W kawiarni są rozwieszone hamaki, można sobie tam zaparzyć kawę. Instalację pod nazwą „Rosa ludu Jarai - Hamak Cafe" wykonał Kolektyw Art Labor.
Uczestniczący w wystawie artyści pochodzą z Tajwanu, Hong Kongu, Chin, Wietnamu, Singapuru, Indonezji, Kambodży, Tajlandii, Myanmar/Birmy i USA. Wszyscy są młodzi, większość urodzona po 1985 roku, uchodzą za najciekawszych reprezentantów sztuki młodego pokolenia we własnych krajach. Są to Chen Szu Han (Tajwan), Teng Chao-Ming (Tajwan), Liu Ho Jang (Tajwan), Hsu Che-Yu (Tajwan), Chia Wei Hsu (Tajwan), Kwan Sheung-Chi (Hongkong), Chen-Yu Mao (Chiny), Zhou Tao (Chiny), Art Labor (Wietnam), Dinh Q. Lê (Wietnam), UuDam Tran Nguyen (Wietnam), Charles Lim (Singapur), Ho Rui An (Singapur), Agung Kurniawan (Indonezja), lifepatch (Indonezja), Vuth Lyno (Kambodża), Vandy Rattana (Kambodża), Sutthirat Supaparinya (Tajlandia), Orawan Arunrak (Tajlandia), Maung Day (Myanmar/Birma), Jen Liu (USA).
Meiya Cheng (ur. 1975) jest niezależną kuratorką, mieszka i pracuje w Tajpej. Była kuratorką wystaw: Augmenting the World (6th Taipei Digital Art Festival, sekcja międzynarodowa, 2011), Trading Futures (z PaulineYao, TCAC, 2012), 6th Queens International (z HitomiIwasaki, QueensMuseum, Nowy Jork, 2013), The Great Ephemeral (z zespołem New Museum, Nowy Jork, 2015). Od 2009 roku brała udział w tworzeniu Centrum Sztuki Współczesnej w Tajpej, była przewodniczącą Stowarzyszenia Centrum Sztuki Współczesnej w Tajpej (2012–2014). Cheng interesuje się powstawaniem oddolnych sieci i niezależnych wspólnot w świecie sztuki. Praca zespołowa jest dla niej formułą przewodnią, nieustannie poddawaną analizie, alternatywą wobec instytucjonalnych sposobów produkcji sztuki.
Wystawę „Duchy wspólnoty / Public Spirits” można oglądać w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski do 8 stycznia 2017 roku. (PAP)
abe/ mow/