Unikatową kolekcję dokumentów herbowych, wystawionych przez kancelarię Habsburgów od XVI w. - w tym aktów nobilitacyjnych i podnoszenia godności, będzie można od soboty oglądać w Muzeum-Zamku w Łańcucie na ekspozycji „Rody panujące Europy. Habsburgowie”.
Według Joanny Garbulińskiej-Charchut z Muzeum-Zamku w Łańcucie będzie to pierwsza w Polsce i dotąd nieprezentowana w tak szerokim wymiarze ekspozycja dokumentów Habsburgów.
Na ekspozycji znajdą się oryginalne akty nobilitacyjne, czyli nadawania godności szlacheckiej, akty podwyższenia stanu, czyli mianowania do godności barona, hrabiego, a także nadania orderowe wystawione przez kancelarię Habsburgów. Najstarsza z prezentowanych nobilitacji pochodzi z 1540 roku. Wystawił ją cesarz Ferdynand I.
Garbulińska-Charchut przypomniała, że od XIV wieku każdy suwerenny władca posługiwał się przywilejem herbowym, który w późniejszym czasie wiązał się z nobilitacją, czyli podniesieniem do godności szlacheckiej. „Nadanie orderu przez suwerena wiązało się z automatyczną nobilitacją, a otrzymanie wojennego orderu Marii Teresy - z podniesieniem do godności barona” – dodała.
Każdy z prezentowanych dokumentów został wystawiony tylko w jednym egzemplarzu i jest pisany ręcznie, ozdobną kaligrafią, co powoduje, że są one unikatowe. Ponadto wszystkie zostały ozdobione iluminowanymi miniaturami herbowymi i sygnowane podpisami członków rodu Habsburgów. Zdaniem pracownicy Muzeum-Zamku w Łańcucie rodzaj i bogactwo zdobień na dokumentach zależały od majętności właściciela, bowiem za każdą stronę dokumentu trzeba było opłacić odpowiednią kwotę, której najdroższą częścią był obraz wizerunku herbowego.
„Mamy nadzieję, że prezentowane eksponaty pozwolą docenić sztukę starych mistrzów oraz uzmysłowić sobie, jak ważna w życiu człowieka była kiedyś nobilitacja i w jak pięknej formie była przedstawiana” – oceniła.
Prezentowane dokumenty rodu Habsburgów pochodzą z Instytutu Kultury Rycerskiej w Tarnowskich Górach.
Ekspozycję wzbogacą prezentowane po raz pierwszy wystawione na pergaminie dyplomy nadania Orderu Złotego Runa dla kolejnych ordynatów łańcuckich: hrabiego Alfreda Józefa Potockiego (1817-1889) oraz jego syna hrabiego Romana (1851-1915) wraz z portretami Potockich herbu Pilawa. Te eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum-Zamku w Łańcucie.
Wystawa będzie czynna do 29 września br.
Agnieszka Pipała (PAP)
api/ itm/