Dyrektor generalna Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena Elżbieta Penderecka. Fot. PAP/M. Obara
Rękopisy muzyczne Ludwiga von Beethovena, Roberta Schumanna, Feliksa Mendelssohna, Fryderyka Chopina i innych wielkich kompozytorów można oglądać na wystawie otwartej w poniedziałek w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie.
Ekspozycja zatytułowana "Beethoven i nowe drogi" jest pierwszym wydarzeniem jubileuszowego 20. Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena.
"Co roku wystawa zaprasza nas w podróż niezwykłą, do labiryntu powstania dzieła muzycznego w różnych epokach i u kompozytorów obdarzonych różnymi temperamentami i odmiennymi zmysłami graficznymi. Niektóre szkice czy rękopisy działać mogą na wyobraźnię niczym obrazy lub grafiki, inne odsłaniają dyscyplinę myśli i żelazną logikę w projektowaniu i zapisywaniu utworu" - mówiła podczas uroczystego otwarcia wystawy dyrektor generalna Festiwalu Elżbieta Penderecka. Dodała, że wśród manuskryptów muzycznych wyróżniają się te autorstwa Ludwiga van Beethovena - "jak jego muzyka dynamiczne i niepokorne, jak on sam".
W Bibliotece Jagiellońskiej pokazywane są autografy najsłynniejszych dzieł Beethovena m.in. szkice do IX Symfonii d- moll i zapis pierwszych taktów V Symfonii ukryty w szkicowniku do "Eroiki".
"Beethoven w różnych swoich dziełach wyznaczał nowe drogi, a IX Symfonia jest takim symbolem przełamania ram gatunku. Tradycyjnie symfonia była utworem instrumentalnym, tymczasem Beethoven wprowadził tam część czwartą, w której jest chór i soliści" - mówił kurator wystawy Michał Lewicki. Dodał, że dla odbiorców szczególnie ciekawe mogą być szkicowniki, w których można zobaczyć, co kompozytor pisał tworząc niekoniecznie finalną wersję dzieła.
Miłośnicy muzyki zobaczą na wystawie także zapisy nutowe dzieł kompozytorów, którzy na różne sposoby kontynuowali drogę muzyczną wyznaczoną przez Beethovena: Roberta Schumanna, Feliksa Mendelssohna, Fryderyka Chopina. Prezentowane są rękopisy utworów współczesnych polskich kompozytorów: Karola Szymanowskiego, Witolda Lutosławskiego, Grażyny Bacewicz, Romana Palestra, Marka Stachowskiego i Krzysztofa Pendereckiego.
Elżbieta Penderecka podkreśliła, że szkic do "Pasji według św. Łukasza" pokazywany jest w szczególnym momencie, bo w tym roku przypada 50. rocznica jej prawykonania. Utwór powstał z okazji 700 – lecia katedry w Muenster i w roku 1000-lecia chrześcijaństwa polskiego. "Dla jednych +Pasja+ Krzysztofa Pendereckiego oznaczała zdradę awangardy, dla drugich wskazanie nowej drogi ku syntezie tradycji ze współczesnością" – mówiła Elżbieta Penderecka.
Dopełnieniem wystawy są grafiki, m.in. prace Krzysztofa Skórczewskiego dedykowane Krzysztofowi Pendereckiemu.
Wystawa potrwa do 25 marca. Pokazywane na niej rękopisy muzyczne pochodzą ze zbiorów dawnej Pruskiej Biblioteki Państwowej w Berlinie, które są przechowywane w Krakowie, z Biblioteki Jagiellońskiej i od prof. Krzysztofa Pendereckiego.
Podczas wernisażu prezydent Krakowa Jacek Majchrowski wręczył osobom zaangażowanym w organizację Festiwalu Ludwiga van Beethovena odznaki „Honoris Gratia”, przyznawane za szczególne zasługi dla miasta. Jak mówił dzięki temu wydarzeniu możemy poznać nie tylko dzieła największych kompozytorów, ale także wybitnych muzyków, którzy utwory te przedstawiają.
Pierwszy Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena odbył się w 1997 r. w ramach programu Kraków 2000 Europejskie Miasto Kultury, w roku upamiętniającym 170. rocznicę śmierci kompozytora. Od 2004 r. odbywa się w Warszawie.
Hasło tegorocznej edycji festiwalu to "Beethoven i nowe drogi". W programie krakowskich wydarzeń znalazły: się koncert Szymanowski Quartet, spotkanie dla najmłodszych melomanów "Sinfonietka na Beethovenie" w Centrum Kongresowym ICE Kraków oraz występ łotewskiego pianisty Georgijsa Osokinsa.
Uroczysta inauguracja festiwalu nastąpi w najbliższą sobotę w Warszawie. Do 25 marca podczas 22 koncertów melomani usłyszą muzykę od Beethovena po kompozytorów XXI wieku. Koncerty towarzyszące odbędą się w: Gdańsku, Katowicach, Lusławicach, Olsztynie, Radomiu, Szczecinie, Wrocławiu i Zabrzu.(PAP)
wos/ agz/
