W środę w Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze odbędzie się wernisaż polsko-niemieckiej wystawy pt. „Z biegiem rzeki. Dzieje Żydów nad Odrą”. Współorganizatorem wydarzenia jest Niemieckie Forum Kultury Europy Środkowej i Wschodniej w Poczdamie.
Jak poinformowała rzeczniczka zielonogórskiego muzeum Alicja Błażyńska, wystawa jest poświęcona wybranym aspektom historii Żydów po obu stronach Odry.
"Jest ona zaproszeniem do refleksji i dialogu między dawnymi i obecnymi mieszkańcami regionu oraz do odkrywania polsko-niemiecko-żydowskiego dziedzictwa kulturowego tych ziem" - dodała Błażyńska.
Na ekspozycji znajdzie się blisko 20 plansz obrazujących różnorodne przejawy życia społecznego i kulturalnego, a także tego jak Żydzi byli postrzegani i jak wrastali w społeczność nadodrzańską. Dodatkowo wystawę wzbogacą oryginalne obiekty kultury materialnej, będące przejawem ich odrębności religijnej: macewy, tora, talerze sederowe, jad, świeczniki czy teflin.
Jak wskazali organizatorzy wystawy, tereny nadodrzańskie, zmieniające przez wieki swoją przynależność państwową, były od zawsze obszarem pogranicza. Tutaj spotykała się również kultura Żydów niemieckich z kulturą Żydów polskich.
Tej różnorodności kulturowej nad Odrą, Obrą i Wartą zagrażać zaczęła w XIX w. narastająca fala nacjonalizmu i antysemityzmu, a ostatecznie zniszczył ją nazizm.
Po II wojnie światowej granica między Polską a Niemcami została wyznaczona na Odrze i Nysie Łużyckiej. Po wysiedleniu niemieckiej ludności ziemie te stały się nową ojczyzną dla Polaków. Po wojnie na Dolnym Śląsku i Pomorzu osiedliły się początkowo dziesiątki tysięcy polskich Żydów ocalałych z Holokaustu, ale większość z nich opuściła te tereny do końca lat 60. XX wieku.
Z biegiem czasu tysiącletnia obecność Żydów nad Odrą popadła w zapomnienie, a jej ślady zacierały się lub zostały zniszczone. Wystawa próbuje ocalić od zapomnienia i przypomnieć te ślady.
Otwarcie wystawy nastąpi w środę (4 marca br.), o godz. 17. Wzbogaci je wykład dyr. Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej Andrzeja Kirmiela pt. "Żydowskie ślady na Środkowym Nadodrzu" oraz degustacja kulinariów żydowskich. Ekspozycja będzie czynna do 26 kwietnia br. (PAP)
Autor: Marcin Rynkiewicz
mmd/ aj/
