Jan Paweł II, Józef Piłsudski i Lech Wałęsa oraz budowa Pałacu Kultury, stan wojenny czy Nobel dla Wisławy Szymborskiej to niektóre z ważnych w historii Polski osób i wydarzeń uwiecznionych na zdjęciach prezentowanych na wystawie w warszawskim Domu Spotkań z Historią.
Pomysł wystawy narodził się dwa lata temu. "Okazało się wtedy, że pytani przez nas znajomi czy bliscy nie potrafili podać właściwie żadnego przykładu zdjęcia ukazującego ważne lub przełomowe momenty związane z historią Polski. I pomyśleliśmy, że warto zająć się tym tematem. Zaczęliśmy pytać już tak bardzo konkretnie czy z danym momentem, czy postacią ludziom kojarzy się jakaś fotografia. Jeżeli jakąś pamiętali, ale nie znali autora prosiliśmy o jej opisanie" - opowiadała kuratorka wystawy, historyk sztuki Joanna Kinowska.
Organizatorzy przepytali ok. 300 osób - ekspertów od kultury wizualnej, którzy wskazywali konkretne zdjęcia i tzw. zwykłych ludzi, by wymienili jakie fotografie kojarzą im się z danym wydarzeniem. "Pewne typy się powtarzały i tak wybraliśmy 42 fotografie, które można zobaczyć na wystawie" - dodała Kinowska.
Ekspozycję "Fotoikony w Polsce. Poszukiwanie/głosowanie", dostępną dla zwiedzających od wtorku w DSH przy ul. Karowej 20, otwiera fotografia Karola Beyera przedstawiająca pięciu poległych podczas manifestacji antyrosyjskiej z 1861 r. Na kolejnych można zobaczyć Józefa Piłsudskiego, Stanisława Ignacego Witkiewicza i przewrót majowy. Z okresu II wojny pochodzą zdjęcia ukazujące łamanie polskich szlabanów granicznych przez Niemców we wrześniu 1939 r., likwidację warszawskiego getta czy wybuch pocisku na Prudentialu.
Lata PRL-u przybliżają fotografie, na których można m.in. zobaczyć budowę Pałacu Kultury, kanclerza RFN Willy'ego Brandta klęczącego przed Pomnikiem Bohaterów Getta, protesty na Wybrzeżu z grudnia 1970 r., pierwszą pielgrzymkę Jana Pawła II do ojczyzny, rejestrację Solidarności, stan wojenny, zamieszki w Kopalni Wujek i obrady Okrągłego Stołu.
Są też zdjęcia obrazujące jak Danuta Wałęsowa odbiera w imieniu męża Pokojową Nagrodę Nobla, tzw. gest Kozakiewicza, fotografia Krzysztofa Komedy grającego na saksofonie w łóżku czy portret Tadeusza Kantora. Okres najnowszy prezentują fotografie związane m.in. z otrzymaniem przez Wisławę Szymborską literackiej Nagrody Nobla czy wielką powodzią z 1997 r.
"Ze swej definicji fotoikona przedstawia wydarzenie lub osobę nie tylko rozpoznawalną, ale także taką, z którą ludzie jakoś się identyfikują. Stąd pomysł na interaktywność wystawy i umożliwienie zwiedzającym oceny przedstawionych fotografii. Każdy z gości Domu Spotkań z Historią może zagłosować na zdjęcie, które uważa za najważniejsze. Głosować można w trzech kategoriach: tak. Dobrze znam to zdjęcie; tak. To zdjęcie zrobiło na mnie największe wrażenie oraz tak. To zdjęcie dobrze opowiada historię. Głosy można również oddać przez stronę internetową DSH. Dzięki opiniom publiczności będzie można zweryfikować dotychczasowy wybór. Mają być one również punktem wyjścia do dalszych refleksji i badań" - dodała kuratorka ekspozycji.
Wystawa "Fotoikony w Polsce. Poszukiwanie/głosowanie" będzie czynna do 22 lutego 2015 r. (PAP)
akn/ pz/