Wzory dywanów z lat 30. ub. wieku, projekty z lat 1950-90 oraz materiały archiwalne przypominające najważniejszego niegdyś polskiego producenta dywanów wełnianych będzie można zobaczyć na wystawie "+Persy+ z Łodzi. Historia Dywilanu" w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.
Ekspozycja, której wernisaż zaplanowano na 25 września, jest próbą przypomnienia jednego z najbardziej znanych łódzkich zakładów przemysłowych. Wyroby Dywilanu - jak podkreślają twórcy wystawy - szczególnie w latach 70. i 80. ub. stulecia, stanowiły trudno dostępny przedmiot pożądania wielu Polaków.
Jak poinformowała PAP Ewa Czesna z CMW w Łodzi, na wystawie prezentowane będą m.in. widoki i plany architektury fabrycznej, fotografie pracowników, akcje, księgi pamiątkowe i sztandary zakładowe. Obok nich eksponowana będzie dokumentacja projektowa – karty przedstawiające wzory dywanów z lat 30. oraz projekty dywanów i chodników z lat 1950-90. Ich autorami byli znani artyści m.in. Bolesław Tomaszkiewicz, Barbara i Henryk Kubik, Halina Ładanowska, Zofia Somoggy i Anna Hanzl.
Prezentowany będzie także szeroki asortyment tkanin, począwszy od niezwykle popularnych i wysoko cenionych serwet i kap pluszowych z początku XX w. po plusze konfekcyjne, meblowe i dekoracyjne z lat 50. i 60.
Ekspozycję wzbogacą też dywany m.in. cieszące się kiedyś ogromną popularnością wzory: "Polowanie" oraz "Królewski". Prezentowana będzie również tkana sztuczna trawa – oryginalny wyrób produkowany przez "współczesny" Dywilan. Wystawę uzupełnia wirtualny pokaz wzornictwa od lat 60. do czasów współczesnych oraz film prezentujący różne techniki powstawania dywanów.
Ekspozycję w CMW w Łodzi będzie można oglądać do 3 stycznia 2016 r.
Początki Dywilanu sięgają lat 80. XIX wieku, kiedy w centrum miasta powstała Łódzka Manufaktura Pluszowa Teodora Finstera. Początkowo produkowała tkaniny obiciowe i imitacje futer. W czasie II wojny światowej produkowano w niej głównie koce i sukno mundurowe dla potrzeb armii niemieckiej, a także tkaniny obiciowe, dywany i chodniki dywanowe.
Po wojnie zakład zmienił nazwę na Fabrykę Pluszu i Dywanów im. Tadka Ajzena, a w latach 70. produkcję ukierunkowano na dywany. Wybudowano też nową fabrykę przy ul. Dąbrowskiego, która od 1974 r. nosiła nazwę Fabryka Dywanów Dywilan. Był to najważniejszy polski producent dywanów wełnianych wytwarzający rocznie ok. 1,5 mln mkw. dywanów. Pod koniec lat 70. aż 60 proc. jego produkcji trafiało do krajów arabskich.
Lata 90. to załamanie przemysłu lekkiego w Polsce i wojna w Zatoce Perskiej, która przerwała dostawy na arabski rynek. W 1999 r. ogłoszono upadłość przedsiębiorstwa. Część nieruchomości wraz z parkiem maszynowym, znakiem towarowym oraz prawem do wykorzystania dotychczasowego wzornictwa przejęła prywatna łódzka firma, która od 2009 r. nosi nazwę Dywilan SA. (PAP)
szu/ mlu/
