"Henryk Stażewski. Spectra Art Space Masters"
Monochromatyczne i metaliczne reliefy prezentowane będą pośród innych dzieł na wystawie "Henryk Stażewski. Spectra Art Space Masters", którą można będzie oglądać od 23 kwietnia w galerii sztuki współczesnej Anny i Jerzego Staraków w Warszawie.
Na wystawie "Henryk Stażewski. Spectra Art Space Masters" zostaną zaprezentowane najbardziej charakterystyczne prace z kolejnych etapów powojennego okresu twórczości artysty - stonowane kolorystycznie, monochromatyczne reliefy budowane przy użyciu czworobocznych asteroidów oraz metaliczne reliefy z lat 60. Pokazane też będą reprezentatywne dla twórczości z lat 70. reliefy formowane przy pomocy zmultiplikowanych kolorowych kwadratów oraz kompozycje z późniejszego okresu, w których głównym tematem staje się widmo rozszczepionego promienia światła.
Obecna ekspozycja prac Stażewskiego, patrona awangardy oraz wybitnego przedstawiciela abstrakcji geometrycznej w polskiej sztuce, jest kolejną odsłoną cyklu Masters. "Cykl był świetnie przyjęty przez publiczność i krytyków - zaznaczają organizatorzy wydarzenia. - A celem tego przedsięwzięcia kulturalnego jest prezentacja twórczości najwybitniejszych polskich artystów – mistrzów, profesorów oraz prekursorów powojennej awangardy, których prace konstruują kolekcję sztuki Anny i Jerzego Staraków".
Wyjątkowym aneksem do wystawy - jak zapowiadają organizatorzy - będzie prezentacja unikatowego obrazu Władysława Strzemińskiego „Powidok słońca. Kobieta w oknie” z kolekcji Anny i Jerzego Staraków, który jest odniesieniem do przedwojennej aktywności artystycznej tercetu założycielskiego polskiej awangardy Kobro – Strzemiński – Stażewski.
Malarz Henryk Stażewski (1894 – 1988) był najwybitniejszym i najbardziej konsekwentnym przedstawicielem abstrakcji geometrycznej w sztuce polskiej, pionierem klasycznej awangardy lat 20-tych i 30-tych XX wieku, animatorem życia kulturalnego, teoretykiem sztuki. Projektował też wnętrza, był scenografem, autorem grafiki książkowej i plakatów. Po wojnie uznany powszechnie za patrona polskiej awangardy.
W latach 1913 -1920 studiował w Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem prof. Stanisława Lentza. Związał się z pierwszym polskim ugrupowaniem awangardowym założonym w 1917r., nazwanym Ekspresjoniści Polscy, zaś w 1919 przemianowanym na Formiści. Zadebiutował w 1920r., pokazując swe prace wraz z formistami w warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych.
Był członkiem-założycielem, obok m.in. Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego, najważniejszych awangardowych ugrupowań artystycznych w Polsce - Grupy Kubistów, Konstruktywistów i Suprematystów BLOK (1924-1926), PRAESENS (1926-29) i A.R. (1929 - 1936).
Artysta był też związany z powstałymi w Paryżu międzynarodowymi ugrupowaniami Cercle et Carre (od 1929) oraz Abstraction-Creation (od 1931). Był również współredaktorem pism wydawanych przez te ugrupowania oraz L'Art Contemporaine, "L'Art Concret", "Europa", "Pion", "Nike", "Wiadomości Literackie", "Grafika", "Kuźnica".
W latach 1929 - 1931 razem z Katarzyną Kobro i Władysławem Strzemińskim współtworzył Międzynarodową Kolekcję Sztuki Nowoczesnej w Łodzi. W 1931 r. zbiór liczył 75 obiektów, w tym prace J. Arpa, M. Ernsta. P. Picassa czy F. Legera i zainaugurował powstanie Muzeum Sztuki w Łodzi.
Stażewski miał też bliski kontakt ze środowiskiem światowej awangardy; przyjaźnił się z takimi artystami jak Piet Mondrian, Kazimierz Malewicz, Michel Seuphor czy Theo van Doesburg. Zorganizował pierwszą poza Rosją wystawę Kazimierza Malewicza w Hotelu Polonia w Warszawie (1927).
W 1939 roku podczas bombardowania Warszawy malarz stracił praktycznie cały dorobek twórczy. Po wojnie związał się ze środowiskiem Galerii Krzywe Koło, a także z młodymi artystami i krytykami, z którymi w 1966 roku założył słynną Galerię Foksal, która stała się miejscem prezentacji m.in. pierwszych happeningów Tadeusza Kantora oraz wielu wystaw dziś światowej sławy artystów takich jak Christian Boltanski czy Lawrence Weiner.
W 1966 roku Henryk Stażewski reprezentował Polskę podczas XXXIII Biennale Sztuki w Wenecji, prezentując reliefy metalowe i został wyróżniony mention honorable za wkład w rozwój międzynarodowego ruchu konstruktywistycznego. Był inicjatorem wymiany dzieł między artystami polskimi i amerykańskimi, zwieńczonej wystawą w Musee d’Art Moderne de la Ville de Paris (1982).
Twórczość Henryka Stażewskiego wielokrotnie prezentowano na międzynarodowych wystawach, m.in.: Musee d'Art Moderne (Paryż 1977 i 1982), Museum of Modern Art (Nowy Jork 1976), Royal Academy (Londyn 1970, 1984), Tel-Aviv (1965), Tokio (1966), Rzym (1979) czy Los Angeles (1981).
Za swoją twórczość otrzymał m.in. Nagrodę Fundacji im. Andrzeja Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1966), Nagrodę Krytyków im. Cypriana Kamila Norwida w Warszawie (1969), Nagrodę im. Gottfrieda Herdera w Wiedniu (1972).
Prace Stażewskiego znajdują się w liczących się zbiorach muzealnych w Polsce oraz w wielu prestiżowych kolekcjach światowych, m.in. w Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Tate Gallery w Londynie, Kroeller Müller Museum w Otterlo, Guggenheim Museum w Nowym Jorku.
Obecna wystawa odbywa się w Spectra Art Space - nowej, eksperymentalnej przestrzeni przeznaczonej na prezentacje sztuki współczesnej, która powstała z inicjatywy Fundacji Rodziny Staraków w budynku Spectra w Warszawie.
Wystawę Henryk Stażewski "Henryk Stażewski Spectra Art Space Masters można oglądać w budynku Spectra, przy ul. Bobrowieckiej 6 w Warszawie, od 23 kwietnia do 31 lipca 2016 roku, w każdą sobotę i niedzielę w godz. 11.00 – 18.00. W każdą pierwszą sobotę miesiąca, o godz. 11.00 galeria na kuratorskie oprowadzanie po wystawie oraz kolekcji Państwa Anny i Jerzego Staraków.
Galeria uczestniczyć też będzie w Nocy Muzeów 14 maja 2016 - odbędzie się kuratorskie oprowadzanie po kolekcji oraz wystawie "Henryk Stażewski. Spectra Art Space Masters". (PAP)
abe/ agz/
