Wystawa “Skarbonki i portmonetki” w Muzeum Mazurskim w Szczytnie. Fot. PAP/T. Waszczuk
Kolekcję ponad dwustu zabytkowych skarbonek można oglądać od czwartku w Muzeum Mazurskim w Szczytnie. Najstarsze z eksponatów, które odnaleziono podczas wykopalisk archeologicznych na Litwie, pochodzą z XVI wieku.
Jak poinformowała PAP kuratorka wystawy Małgorzata Okulicz, prezentowana w Szczytnie kolekcja pochodzi ze zbiorów litewskiego Muzeum Historycznego w Trokach i obejmuje 216 skarbonek. Powstawały one od XVI do połowy XX wieku. Są wykonane z różnorodnych materiałów, m.in. gliny, drewna, gipsu, żelaza, miedzi, mosiądzu i innych stopów, a nawet ze srebra i złota.
Najstarsze eksponaty pochodzą z wykopalisk archeologicznych. Są to niewielkie XVI-wieczne gliniane skarbonki w kształcie cebulek tulipana, z których pieniądze można było wydobyć dopiero po stłuczeniu tych naczyń. W zbiorze są również zabytkowe skarbonki sakralne - zarówno mocowane do ścian lub stojące we wnętrzach kościołów czy synagog, jak i takie, które obnoszono wśród wiernych.
Główną część ekspozycji stanowią skarbonki z XIX-XX wieku, które zwykle są miniaturami banków, kas pancernych, budynków i sprzętów domowych, a także postaci z baśni, ludzi i zwierząt. Na wystawie znalazły się też żeliwne kasetki mechaniczne, do których wrzuca się monety za pomocą ruchomego mechanizmu przegubowego. Są również skarbonki i portmonetki z wmontowanym systemem liczącym i rejestrującym wrzucane do nich monety.
Osobną grupę stanowią tzw. domowe kasy oszczędności, które w XIX wieku były wręczane za kaucją kredytobiorcom wraz z książeczką opłat. Każda z nich miała indywidualny numer identyfikacyjny, a kluczyk do niej przechowywał bank. Według muzealników, spełniały one taką sama rolę jak współczesne bankowe punkty obsługi klienta.
Wystawę zatytułowaną "Skarbonki i portmonetki ze zbiorów Muzeum Historycznego w Trokach" będzie można oglądać w Muzeum Mazurskim w Szczytnie do połowy sierpnia. (PAP)
mbo/ pz/
