Wywiady

M. Kwaśniak: Polacy w ZSRS pod koniec lat trzydziestych byli znacznie bardziej narażeni na represje niż inne narodowości

Nie sądzę, żeby pierwotnym celem Stalina było unicestwienie wszystkich etnicznych Polaków żyjących w ZSRS, lecz gdyby operacja polska potrwała jeszcze kilka lat, niechybnie tak by się stało – mówi PAP Mariusz Kwaśniak, wicedyrektor Archiwum IPN. 85 lat temu, 11 sierpnia 1937 r. rozpoczęła się operacja polska.

Dr P. Ukielski: na badania zasługują zagadnienia związane z działaniami Niemców i Sowietów w kontekście Powstania

Na dalsze, pogłębione badania historyczne zasługują wszystkie zagadnienia związane z działaniami Niemców i Sowietów w kontekście Powstania. Nadal nie wiemy wielu rzeczy o działaniach wroga i „sojusznika naszych sojuszników” – mówi PAP dr Paweł Ukielski, historyk, zastępca dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego, współautor książki „Chcieliśmy być wolni. Powstanie Warszawskie 1944”.

Dr hab. A. Zawistowski: w 1944 r. przywódcy polskiej konspiracji byli zakładnikami „zegara historii”

Do otwartej walki przygotowywano się przez niemal pięć lat konspiracji. W 1944 r. przywódcy polskiej konspiracji byli zakładnikami „zegara historii”. Ten zegar tylko raz mógł wskazać właściwy moment na podjęcie kluczowej dla Polski decyzji – mówi PAP dr hab. Andrzej Zawistowski, historyk z SGH i Instytutu Pileckiego.

Dr Bernard Linek: spory o Powstania Śląskie i różne ich interpretacje zostały zapomniane

Wcześniej pamięcią o powstaniach rządziły dwie trumny – Wojciecha Korfantego i Michała Grażyńskiego – tak jak w skali ogólnopolskiej wielkie znaczenie miały trumny Dmowskiego i Piłsudskiego – mówi PAP dr Bernard Linek, historyk z Instytutu Śląskiego. 100 lat temu, 16 lipca 1922 r., część Górnego Śląska została przyłączona do Polski.

Prof. A. Chwalba: droga Ślązaków do Polski była skomplikowana i długa

Polska kultura literacka, kultura wysoka była romantyczna, oparta na etosie rycerskim. Z kolei na Ślązakach etos rycerski nie robił wrażenia, ponieważ istotą ich etosu była ciężka praca, schludne i czyste mieszkanie, a także miłość do Boga. Z tego też m.in. powodu droga polskojęzycznych Ślązaków do Polski była naprawdę skomplikowana i długa – mówi PAP historyk prof. Andrzej Chwalba.

Prof. W. Morawski: Amerykanie mieli nadzieję, że kraje satelickie ZSRR przyjmą plan Marshalla

Z punktu widzenia Waszyngtonu najlepszym scenariuszem byłoby przyjęcie planu Marshalla przez kraje satelickie ZSRR. W ten sposób Ameryka mogłaby wyciągnąć te kraje spod zależności od Kremla – mówi PAP prof. Wojciech Morawski, historyk gospodarki ze Szkoły Głównej Handlowej.

Prof. H. Głębocki: Targowica była aktem zaprzedania obcemu mocarstwu pod pozorem obrony formalnej praworządności

Grupa magnatów zaprzedała suwerenność i całość ojczyzny w imię pychy i prywatnych interesów, skrytych pod pozorem obrony formalnej praworządności – mówi PAP dr hab. Henryk Głębocki, historyk z UJ. 230 lat temu, 18 maja 1792 r., Rosja we współpracy z konfederacją targowicką najechała Polskę.

Dr hab. A. Zawistowski: dziś dla Rosjan 9 maja jest świętem ich przodków

Celem rosyjskich obchodów jest pokazanie bezpośredniego związku dziejów współczesnej Rosji z historią wielkiej wojny ojczyźnianej oraz dumy z przodków, którzy walczyli z „faszystami” i „nazistami” – mówi PAP dr hab. Andrzej Zawistowski, historyk z SGH i Instytutu Pileckiego.

Prof. A. Nowak: tradycje kultury politycznej polskiej i rosyjskiej układają się biegunowo przeciwnie

Tradycje kultury politycznej polskiej i moskiewskiej, która przekształciła się w rosyjską, układają się biegunowo przeciwnie – mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak z UJ i PAN, autor właśnie ukazującej się książki „Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X–XXI w.”.

E. Habowski: zbrodnia ludobójstwa to nie tylko bezpośrednie zabójstwa

Zbrodnia ludobójstwa to nie tylko bezpośrednie zabójstwa. Ludobójstwem mogą być także np. działania propagandystów. Nie tylko ten, kto pociąga za cyngiel, jest winny ludobójstwa, ale również ci, którzy biorą w tym świadomy udział – mówi PAP Eryk Habowski, prawnik z Centrum Dokumentowania Zbrodni Rosyjskich w Ukrainie im. Rafała Lemkina, powołanego w Instytucie Pileckiego.