W niedzielę 1 września prezydent Andrzej Duda wraz z prezydentem Niemiec Frankiem-Walterem Steinmeierem weźmie udział w obchodach 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej w Wieluniu. W południe Duda będzie gospodarzem uroczystości rocznicowych na pl. Piłsudskiego w Warszawie.
Główne uroczystości rocznicowe w Wieluniu rozpoczną się w niedzielę o godz. 4.40 (według części historyków, o tej właśnie godzinie Luftwaffe zaczęło bombardowanie). W mieście zawyją syreny przypominające o ataku na pogrążony we śnie Wieluń.
Podczas uroczystości zaplanowano wystąpienia Dudy i Steinmeiera. Później prezydenci złożą wieńce przy kamieniu upamiętniającym zbombardowanie wieluńskiej Fary. Następnie przejdą z przedstawicielami młodzieży polskiej i niemieckiej po trasie niszczonych w trakcie bombardowania obiektów. Złożą znicze przy pomniku upamiętniającym zbombardowaną synagogę i kwiaty przy tablicy upamiętniającej ofiary zbombardowanego szpitala Wszystkich Świętych.
W planach jest też wizyta prezydentów Dudy i Steinmeiera w Muzeum Ziemi Wieluńskiej oraz śniadanie z uczestnikami wydarzeń z 1 września 1939 r. Wieluń to pierwsze miasto zbombardowane o świcie przez Niemców we wrześniu 1939 r. W wyniku ataku Luftwaffe mogło zginąć ok. 1,2 tys. osób.
Centralne obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej rozpoczną się w południe na pl. Piłsudskiego w Warszawie. Obecność na uroczystości potwierdziło 40 delegacji zagranicznych, w tym prezydenci, premierzy, przewodniczący parlamentów, ministrowie spraw zagranicznych, ministrowie obrony narodowej, a także specjalni wysłannicy rodzin królewskich z Europy.
W obchodach uczestniczyć będą m.in. kanclerz Niemiec Angela Merkel, premier Francji Edouard Philippe oraz prezydenci: Chorwacji Kolinda Grabar-Kitarović, Czech Milosz Zeman, Litwy Gitanas Nauseda, Słowacji Zuzana Czaputova, Ukrainy Wołodymyr Zełenski oraz Węgier Janos Ader.
Podczas uroczystości na pl. Piłsudskiego wystąpienia wygłoszą prezydenci Polski i Niemiec, a także wiceprezydent USA Mike Pence. Początkowo przemówienie wygłosić miał prezydent USA Donald Trump, jednak w czwartek jego wizyta w Polsce została przełożona w związku z nadciągającym nad Florydę huraganem Dorian.
Motywem przewodnim wystąpień prezydentów będą słowa "pamięć i przestroga". Słowa te znajdą się też na szarfie wieńca, który zostanie złożony przez prezydentów na Grobie Nieznanego Żołnierza, a także na dzwonie, który zostanie darowany miastu Wieluń. W czasie obchodów każdy przywódca ma w ten dzwon uderzyć.
Szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski zaprosił w piątek wszystkich warszawiaków i mieszkańców Polski na uroczystości 1 września. "To jest ważny moment, żeby wspólnie uczcić pamięć ofiar wojny, a także wspólnie wyrazić przestrogę dla współczesnego świata" - mówił.
Na godz. 17 zaplanowano oficjalny obiad wydawany przez prezydenta Dudę z udziałem szefów zaproszonych delegacji.
Wieczorem prezydent Duda wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą, a także szefami delegacji wezmą udział w koncercie upamiętniającym 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej – "Polskie Requiem" Krzysztofa Pendereckiego w Teatrze Wielkim.
1 września 1939 r. wojska niemieckie bez wypowiedzenia wojny przekroczyły o świcie na całej niemal długości granice Rzeczypospolitej, rozpoczynając tym samym pierwszą kampanię II wojny światowej. Wojska niemieckie rozpoczęły działania zbrojne 1 września 1939 r. o godzinie 4.45 salwami pancernika "Schleswig-Holstein" oddanymi w kierunku Westerplatte i zbombardowaniem Wielunia.(PAP)
autorka: Aleksandra Rebelińska
reb/ par/