Tadeusz Sawicz. Źródło: Wikimedia Commons
105 lat temu, 13 lutego 1914 r., w Warszawie urodził się Tadeusz Sawicz, pilot myśliwski, uczestnik kampanii polskiej 1939 r. i Bitwy o Anglię, w czasie której walczył w 303 Dywizjonie Myśliwskim; dowódca 315 Dywizjonu "Dęblińskiego", a później 1 i 3 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego w siłach zbrojnych na Zachodzie.
Sawicz w 1936 r. ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. W kampanii wrześniowej latał na myśliwcach P.11c. Awansował na zastępcę dowódcy 114 eskadry.
Po 17 września 1939 r. przedostał się do Rumunii, a następnie przez Jugosławię i Włochy do Francji, gdzie szkolił się w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Lyon-Bron.
W czasie kampanii francuskiej latał w Groupe de Chasse III/10. Po upadku Francji uciekł samolotem do Algieru, skąd przez Casablankę 17 lipca 1940 r. dotarł do Anglii. Resztę wojny służył w polskim lotnictwie myśliwskim w ramach RAF-u.
Czarujący chłopcy Anglii
Po przeszkoleniu na samolotach Hurricane w październiku 1940 r. Sawicz otrzymał skierowanie do 303 Dywizjonu Myśliwskiego im. Tadeusza Kościuszki, w którym walczył podczas bitwy o Anglię (10 lipca do 31 października 1940 r.).
Liczbę Polaków uczestniczących w walkach (łącznie z 81 polskimi pilotami w dywizjonach brytyjskich) ocenia się na 144. Poległo 29 spośród nich, co stanowi 5 proc. ogólnej liczby pilotów RAF-u. Polacy zestrzelili 170 samolotów niemieckich i uszkodzili 36, co stanowi ok. 12 proc. strat Luftwaffe.
W lutym 1941 r. Sawicza przeniesiono do pierwszego składu 316 Dywizjonu "Warszawskiego". Był m.in. instruktorem lotniczym. Od września 1942 r. objął dowództwo 315 Dywizjonu "Dęblińskiego". Był też na stażu w sztabie 9 Armii Powietrznej USA jako oficer łącznikowy. W latach 1944-45 był m.in. dowódcą 1 i 3 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego.
Polska armia zaliczyła gen. Sawiczowi zestrzelenie trzech niemieckich maszyn i uszkodzenia kilku innych. Na tzw. liście Bajana, dokumentującej osiągnięcia polskich pilotów myśliwskich podczas II wojny światowej, zajął 82. miejsce (na 447 pozycji).
W czynnej służbie był do początku 1947 r. odznaczono go m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Otrzymał też wysokie odznaczenia brytyjskie, amerykańskie i holenderskie.
W 1957 r. wyjechał z Anglii do Kanady, gdzie pracował w firmach lotniczych. W ostatnich latach swojego życia mieszkał w okolicach Toronto. 3 maja 2006 r. prezydent Lech Kaczyński mianował go generałem brygady. Gen. Sawicz zmarł 19 października 2011 r.
W uroczystościach pogrzebowych gen. Sawicza w Warszawie uczestniczył m.in. poczet sztandarowy brytyjskich Królewskich Sił Powietrznych (RAF). Na cześć polskiego lotnika we wtorek opuszczono do połowy masztu flagę w brytyjskiej ambasadzie w Warszawie. (PAP)
ral/ ls/
