Plenerową wystawę 21 fotograficznych portretów Polaków, Romów i Żydów, którzy przeżyli niemiecki obóz Auschwitz, oglądać można przed głównym wejściem do Muzeum Auschwitz. Zdjęciom towarzyszą fragmenty relacji byłych więźniów. Całość zaprojektował Daniel Libeskind.
Autorka fotografii Caryl Englander uwieczniła bohaterów w ich prywatnym otoczeniu. Wielu z nich patrzy wprost w obiektyw odsłaniając często wytatuowany na przedramieniu numer obozowy. Wśród sportretowanych znaleźli się m.in. Polka i katoliczka Zofia Posmysz, romski więzień z Niemiec, chrześcijanin Peter Hollenreiner, a także polscy Żydzi Yitzchok Baruch Schachter i Esther Peterseil.
„Ta wyjątkowa wystawa mówi o człowieczeństwie ofiar. Auschwitz bowiem nie było wyłącznie miejscem fizycznego zniszczenia człowieka. Było to też miejsce zniszczenia psychicznego, a także – dla bardzo wielu więźniów – zniszczenia duchowego. Ta perspektywa nie była jeszcze poruszana na żadnej wystawie w Miejscu Pamięci” – zauważył dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr Cywiński.
Ekspozycję „Through the Lens of Faith – Przez pryzmat wiary”, przygotowało nowojorskie Amud Aish Memorial Museum, a zaprojektował amerykański architekt Daniel Libeskind.
Zdaniem kuratora wystawy Henriego Lustigera Thalera, jest ona świadectwem siły ludzkiego ducha. „Ocalali, uwięzieni w Auschwitz-Birkenau, czerpali ze swoich najgłębszych systemów przekonań w najokrutniejszym miejscu na ziemi. Projekt Daniela Libeskinda oddaje przeszłość, teraźniejszość i przyszłość przeżyć i wspomnień ocalałych w dialogu z poruszającymi portretami Caryl Englander” – powiedział.
Libeskind zaprojektował przestrzeń wystawienniczą w formie ścieżki. Po obu jej stronach znajdują się trzymetrowe, pionowe panele ze stali. Układają się we wzór przypominający obozowy pasiak, budząc skojarzenia z uwięzieniem, podczas gdy ich zewnętrzne lustrzane powierzchnie odbijają otaczający krajobraz. Na każdym z paneli znajduje się zagłębienie, w którym umieszczony został portret bohatera. Przed nim, na czarnym szkle, wyryto fragmenty ich relacji.
„Ta wystawa przybliża historie ocalałych, wplatając ich intymne relacje w kontekst obozu i współczesnego życia. Nie jesteśmy w stanie zrozumieć milionów zamordowanych w czasie Zagłady, ale możemy zrozumieć historię jednej osoby” – wyjaśnił Libeskind.
Ekspozycję można zobaczyć do 30 września przyszłego roku.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ pat/