Zabytkowy budynek nieopodal byłego niemieckiego obozu Auschwitz, w którym podczas wojny mieściła się kantyna SS, otrzymała pod opiekę Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau z Brzeszcz – powiedziała we wtorek jej prezes Agnieszka Molenda.
„Los tego niszczejącego zabytku, należącego dla Skarbu Państwa, od dawna był nam bliski i żywo się nim interesowaliśmy. Z końcem 2015 r. rozpoczęliśmy oficjalne starania o możliwość zaopiekowania się nim. (…) Budynek jest nierozerwalnie związany z martyrologią i więźniami byłego niemieckiego obozu. To właśnie ich wysiłkiem i rękami został zbudowany, a w czasie jego obozowego funkcjonowania był miejscem ich niewolniczej pracy” – powiedziała prezes.
Molenda poinformowała we wtorek, że dokumenty na bezterminowe użyczenie budynku Fundacja podpisała ze starostą oświęcimskim pod koniec ub.r. „Po sporządzeniu fotograficznej inwentaryzacji obiektu ten historyczny budynek wraz z terenem przeszedł pod opiekę (Fundacji)” - podkreśliła.
Agnieszka Molenda powiedziała, że zdaje sobie sprawę z powagi przedsięwzięcia oraz odpowiedzialności jaka mu towarzyszy. Jest jednak przekonana, że Fundacja, która działa lokalnie i opiekuje się od kilku lat dwoma innymi, ważnymi pod względem historycznym, Miejscami Pamięci po kompleksie Auschwitz, jest właściwą organizacją, by przywrócić dawaną kantynę przestrzeni publicznej.
Drewniany budynek dawnej kantyny SS w byłym KL Auschwitz liczy niemal 15 tys. m sześc. Znajduje się poza terenem Muzeum Auschwitz, ok. 400 m od historycznej bramy „Arbeit macht frei”. Został wzniesiony na przełomie 1941 i 1942 r. Kantyna służyła esesmanom. Wewnątrz znajdowała się m.in. scena.
Po wojnie był wykorzystywany m.in. przez zakłady zbożowe z Krakowa. Po ich likwidacji teren wraz z budynkiem przeszedł na własność Skarbu Państwa. Od wielu lat stał pusty i niszczał. Runęła m.in. część dachu.
Prezes Fundacji powiedziała, że obiekt wymaga natychmiastowej renowacji. „Rozpoczęliśmy już pierwsze starania o pozyskanie funduszy na jego zabezpieczenie i konserwacje. Każde finansowe wsparcie przyspieszy rozpoczęcie niezbędnych prac konserwatorskich” – dodała. Jak podkreśliła, przede wszystkim należy zabezpieczyć budynek przed wilgocią i odtworzyć zawaloną część dachu. Fundacja zamierza też wprawić szyby w oknach, które obecnie zabite są deskami.
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau powstała w 2013 r. Działa na rzecz ratowania rzeczy, przedmiotów oraz artefaktów związanych z byłym niemieckim obozem i jego podobozami, które znajdują się obecnie w rękach prywatnych. Opiekuje się m.in. budynkiem w Brzeszczach Borze, w którym podczas wojny Niemcy ulokowali obozową karną kompanię kobiet. Powstała tam ekspozycja historyczna, na której można zobaczyć m.in. eksponaty związane z więźniarkami. To rzeczy codziennego użytku i odzież. Jest także porcelitowa figurka Myszki Mickey, która należała do bezimiennej ofiary niemieckiego obozu Auschwitz, najprawdopodobniej dziecka.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. (PAP)
szf/ agz/