W nadleśnictwie Spychowo na Mazurach powstał szlak turystyczny prezentujący fortyfikacje z czasów II wojny światowej, które są pozostałością po tzw. Szczycieńskiej Pozycji Leśnej. Poniemieckie bunkry można zwiedzać od początku lipca.
Przygotowana przez leśników trasa ma ułatwić turystom zwiedzanie schronów i innych umocnień dawnej Pozycji Szczycieńskiej, która w pierwszej połowie ub. wieku stanowiła część linii obronnych osłaniających Prusy Wschodnie. Ścieżka edukacyjno-historyczna ma kształt pętli o długości blisko 5 km i przebiega przez lasy w pobliżu wsi Połom, w której zwiedzający mogą zostawić samochody na postoju.
Leśnicy liczą, że poniemieckie bunkry staną się atrakcją dla osób spędzających wakacje w tej części Mazur. Jak powiedział PAP zastępca nadleśniczego ze Spychowa Maciej Ligocki, jeszcze przed oficjalnym otwarciem ścieżki - zaplanowanym na 1 lipca - z nadleśnictwem kontaktowali się pierwsi turyści, którzy pytali o dokładną lokalizację fortyfikacji i mapki ułatwiające zwiedzanie.
"Najlepiej wziąć ze sobą latarkę, która przyda się we wnętrzu schronów. Warto też pamiętać o odpowiednim obuwiu i ubraniu stosownym do leśnych warunków, bo ścieżka jest mocno terenowa, nie prowadzi drogami, tylko lasem" - radził.
Utworzenie tej ścieżki było możliwe dzięki dofinansowaniu uzyskanemu przez lokalną Grupę Odnowy Wsi Spychowo. Uporządkowano wnętrza i otoczenie schronów, wycięto zarośla utrudniające wejście i odtworzono fragmenty dawnych okopów. Wzdłuż trasy ustawiono tablice informacyjne, prezentujące historię tej pozycji obronnej oraz wyposażenie, konstrukcję i przeznaczenie poszczególnych typów fortyfikacji.
Według Ligockiego najciekawsze są wizualizacje, które pokazują przekrój tych schronów z uzbrojeniem i żołnierzami zajmującymi pozycje bojowe. "To pobudza wyobraźnię i pokazuje, jak takie obiekty wyglądały w czasie działań wojennych" - wyjaśnił.
Leśne fortyfikacje w okolicach Spychowa kilka lat temu odnalazł i zinwentaryzował na podstawie archiwalnych map i dokumentów leśnik i miłośnik historii Waldemar Ostrowski. Dzięki temu turystom udostępniono obiekty dobrze zachowane i ciekawe pod względem historycznym, zlokalizowane między Spychowską Strugą a jeziorem Zyzdrój Mały.
Zwiedzający mogą obejrzeć m.in. schron bojowy do prowadzenia ognia czołowego i różnych typów tzw. schrony bierne, które miały ochraniać piechotę przed ostrzałem artyleryjskim wroga. Dodatkową atrakcją jest rów przeciwpancerny z 1944 r. oraz liczne wykonane z betonowych kręgów stanowiska dla pojedynczych żołnierzy, nazywane potocznie "garnkami Kocha" (od nazwiska ostatniego gauleitera i nadprezydenta prowincji wschodniopruskiej Ericha Kocha i niemieckiego słowa "Kochtopf", oznaczającego naczynie do gotowania).
Szczycieńska Pozycja Leśna (niem. Ortelsburger Waldstellung) przecinała Puszczę Piską i była częścią systemu obronnego dawnych Prus Wschodnich, opartego o liczne naturalne przeszkody - jeziora, rzeki i zwarte kompleksy leśne. Powstała w latach 1900-1944 pomiędzy jeziorem Sasek Wielki k. Szczytna a Jeziorem Nidzkim w Rucianem-Nidzie.
Początkowo składała się z murowanych i drewnianych blokhauzów i osłaniających je zasieków. Potem zastąpiły je konstrukcje betonowe, a fortyfikacje były kilkukrotnie modernizowane, wzmacniane i rozbudowywane. Budowy ostatnich schronów rozpoczęto w 1944 r. i już nie ukończono. W obu wojnach światowych wojska niemieckie wycofały się na zachód, nie broniąc tych pozycji.
Szlak turystyczny "Fortyfikacje wokół Spychowa" jest drugim w woj. warmińsko-mazurskim "skansenem bunkrów", przygotowanym przez leśników. Od dwóch lat w Nadleśnictwie Orneta można zwiedzać poniemieckie fortyfikacje tzw. Trójkąta Lidzbarskiego. Tamtejsza ścieżka historyczna ma kształt pętli o długości 3 km i prowadzi wzdłuż linii kilkunastu schronów bojowych i łączących je transzei. (PAP)
mbo/ mow/