Od postawienia siedmiu symbolicznych krzyży na łódzkim cmentarzu "Doły", w miejscu przyszłego spoczynku ekshumowanych żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego, rozpoczęły się w czwartek w Łódzkiem obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Siedem brzozowych krzyży z tabliczkami „Jeszcze mnie nie odnaleziono” oraz nazwiskami i pseudonimami działających w konspiracji żołnierzy uroczyście ustawiono przy głównej alei cmentarza komunalnego "Doły". W tym miejscu w przyszłości mają spocząć szczątki pomordowanych w Łodzi w latach 1944-1956 r. przez ówczesną komunistyczną władzę wojskowych, którzy zostaną ekshumowani z bezimiennych dołów śmierci.
"Jesteśmy w miejscu, które chcemy traktować jako wyraz naszej pamięci. Pamięć o żołnierzach, którzy nie szczędzili własnej krwi, zdrowia i życia w walce o wolność i niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją, to także bardzo istotna część naszej tożsamości. Dziś dużo mówimy o wolności wyboru, ale oni nie mieli wyboru, bo jako oficerowie Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej składali żołnierską przysięgę, z której nikt ich nie zwolnił. Do swoich ostatnich dni wykonywali rozkaz - najpierw przełożonych, a następnie własnych sumień" - powiedział podczas uroczystości wojewoda łódzki, prof. Zbigniew Rau.
Krzyże ustawiono z inicjatywy Związku Strzeleckiego Rzeczypospolitej. "Mają one symbolizować oczekiwanie na godny pochówek skazanych na śmierć w Łodzi Żołnierzy Wyklętych" - zaznaczył komendant główny patriotycznego stowarzyszenia Paweł Wasążnik.
Siedem brzozowych krzyży z tabliczkami „Jeszcze mnie nie odnaleziono” oraz nazwiskami i pseudonimami działających w konspiracji żołnierzy uroczyście ustawiono przy głównej alei cmentarza komunalnego "Doły". W tym miejscu w przyszłości mają spocząć szczątki pomordowanych w Łodzi w latach 1944-1956 r. przez ówczesną komunistyczną władzę wojskowych, którzy zostaną ekshumowani z bezimiennych dołów śmierci.
Na tabliczkach znalazły się portrety m.in. kpt. Stanisława Sojczyńskiego ps. Warszyc (ur. 1910 r. – zm. 1947 r.) - byłego żołnierza Armii Krajowej, a później dowódcy antykomunistycznego Konspiracyjnego Wojska Polskiego; Ludwika Danielaka ps. Bojar (ur. 1923 r. - zm. 1955 r.) - ostatniego żołnierza KWP; kpr. Czesława Góreckiego ps. Rzędzian (ur. 1924 r. - zm. 1950 r.) - żołnierza KWP; Edwarda Krycha ps. Set (ur. 1923 r. - zm. 1950 r.) - członka niepodległościowej organizacji Narodowych Sił Zbrojnych; Włodzimierza Woźniaka (ur. 1930 r. – zm. 1951 r.) - twórcy organizacji "Orlęta Andersa" w Łodzi.
Wszyscy oni zostali skazani na śmierć i zamordowani przez sowieckie władze. Ich ciała spoczywają w różnych miejscach na cmentarzu "Doły" przy ul. Smutnej.
Agnieszka Wojciechowska van Heukelom z Porozumienia Środowisk Patriotycznych powiedziała, że łódzki oddział Instytutu Pamięci Narodowej na terenie cmentarza do tej pory odnalazł i zidentyfikował szczątki 27 żołnierzy. "W Łodzi, w odróżnieniu do warszawskiej Łączki, żołnierze chowani byli w różnych mogiłach. To utrudnia prace historykom. Chciałaby jednak, by nasza determinacja była równa niezłomności, z jaką walczyli oni z komunistycznym reżimem i systemem" - podkreśliła.
Uroczystość rozpoczęła obchody w woj. łódzkim przypadającego na 1 marca szóstego Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Wśród najważniejszych wydarzeń jest niedzielna msza św. w kościele Wniebowzięcia NMP przy placu Kościelnym w Łodzi. Przed nabożeństwem krótką prelekcję wygłosi dr. Tomasz Toborek z oddziału IPN. Zaplanowano też otwarcie wystawy o Żołnierzach Wyklętych oraz poświęcenie upamiętniającej ich tablicy. Po mszy ze Starego Runku pod Pomnik Ofiar Komunizmu w latach 1918-89 przy Alei Karola Anstadta przejdzie Marsz Pamięci.
Również w niedzielę odbędą się m.in. biegi Tropem Wilczym Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w Łodzi oraz wokół Zalewu Opoczyńskiego.
Łódzki IPN zaplanował zajęcia warsztatowe, m.in. pt. "Patroni naszych ulic - gen. S. Sojczyński +Warszyc+" oraz wystawę "+... Niech polska ziemia utuli ich do spokojnego snu...+ Ekshumacje i identyfikacje ofiar terroru komunistycznego" oraz serię wykładów.
W poniedziałek w Teatrze Powszechnym w Łodzi wystawiony zostanie spektakl "Do winy się nie poczuwam" w wykonaniu Stowarzyszenia Miejski Teatr "Źródło" w Radomsku. We wtorek w kinie Kinematograf zaplanowano projekcję filmu dokumentalnego Grzegorza Królikiewicza "Mit o +Szarym+”, którego bohaterem jest dowódca partyzanckiego oddziału AK działającego na Kielecczyźnie. Tego samego dnia w łódzkiej archikatedrze odprawiona zostanie uroczysta msza św. w intencji Ojczyzny i wszystkich niezłomnych.(PAP)
bap/ mhr/