Krzyż Wolności i Solidarności. Źródło: IPN
Krzyżami Wolności i Solidarności uhonorowani w poniedziałek zostali działacze małopolskiej opozycji niepodległościowej z lat 1981-1989. Odznaczenia wręczył im prezes Instytutu Pamięci Narodowej Łukasz Kamiński.
Odznaczeniami, przyznanymi przez Prezydenta RP na wniosek prezesa IPN, uhonorowane zostały 23 osoby. Krzyże Wolności i Solidarności przyznano im "w uznaniu ich zasług w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej".
Dwie kolejne osoby odznaczono Krzyżami Wolności i Solidarności pośmiertnie - dziennikarzy i działaczy opozycyjnych Hannę Gorazd-Zawiślak i Jana Rojka.
"Krzyż Wolności i Solidarności to odznaczenie niezwykłe, wyjątkowe. Idea jego przyznawania narodziła się tu, w Krakowie wraz z inicjatywą przywrócenia do systemu polskich odznaczeń państwowych Krzyża Niepodległości, który w roku 1930 z inicjatywy Aleksandry Piłsudskiej ustanowiła II Rzeczypospolita po to, aby dziękować wszystkim tym, którzy zasłużyli się wówczas dla odzyskania niepodległości Polski" – powiedział do odznaczonych prezes IPN Łukasz Kamiński.
"Tak jak nasi przodkowie dziesiątki lat temu dziękowali poprzez Krzyż Niepodległości, tak my dzisiaj dziękujemy poprzez Krzyż Wolności i Solidarności, który jest tak naprawdę tym samym odznaczeniem" – podkreślił Kamiński. "Dziękujemy ludziom wyjątkowym, którym zawdzięczamy dzisiejszą wolność i niepodległość Polski, którzy toczyli tę samą walkę jak poprzednie pokolenia" – dodał prezes IPN.
Przemawiając w imieniu odznaczonych Jerzy Batko podkreślił, że kiedy każdy z nich podejmował swoją działalność, ponosił jakieś ryzyko, ale nie potrafił określić zakresu tego ryzyka. "I nikt z nas wtedy nie mógł w najśmielszych oczekiwaniach przypuszczać, że kiedyś będziemy mieć dane, żeby doczekać wolnej demokratycznej Polski. Tym bardziej nie zakładaliśmy, że ktoś nam kiedykolwiek powie: dziękuję" – mówił nie kryjąc wzruszenia Batko.
"To wyróżnienie jest dla mnie dużą nadzieją na przyszłość, jestem dumny z niego" – powiedział dziennikarzom Grzegorz Pioterek. "Mam jednak wielką nadzieję, że sytuacja działaczy podziemia Solidarności zmieni się i będzie inna polityka w stosunku do tych osób, które żyją czasami w zapomnieniu, w poniewierce i nie mają środków do życia" – dodał.
Jak wyjaśnił, "dotyczy to działaczy, którzy nie działali na najwyższych stanowiskach, ale byli więzieni, internowani, prześladowani i walcząc przez 8 czy 10 lat lub nawet przez całe życie nie zasłużyli na taki los". Jego zdaniem, działacze ci powinni uzyskać uprawnienia kombatanckie i indywidualną pomoc w zależności od konkretnych potrzeb.
Podczas piątkowej uroczystości w Sali Fontany Muzeum Historycznego Miasta Krakowa odznaczeni zostali także pracownicy krakowskiego oddziału IPN. Złotym Krzyżem Zasługi za osiągnięcia w dokumentowaniu i popularyzowaniu prawdy o najnowszej historii Polski uhonorowany został Maciej Korkuć, a Brązowym Krzyżem Zasługi za zasługi w upamiętnianiu historii Polski - Krzysztof Stanisław Jakubek.
Krzyż Wolności i Solidarności to polskie państwowe odznaczenie cywilne, nadawane działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej w PRL. Zostało ustanowione ustawą z dnia 5 sierpnia 2010. Po raz pierwszy Krzyż został nadany w czerwcu 2011 r. przy okazji obchodów 35. rocznicy Wydarzeń Radomskich. (PAP)
hp/ par/
