Mimo międzynarodowych protestów weterani łotewskich oddziałów Waffen SS przemaszerowali w środę ulicami Rygi, oddając hołd towarzyszom broni poległym w czasie drugiej wojny światowej.
W dorocznym marszu wzięło udział około tysiąca weteranów Waffen SS i ich sympatyków. Nad bezpieczeństwem czuwały znaczne siły policyjne. Pod Pomnikiem Wolności uczestnicy marszu złożyli kwiaty.
W Rydze odbył się też wiec, na którym protestowano przeciwko marszowi byłych esesmanów. Uczestniczyli w nim także przedstawiciele niemieckich środowisk antyfaszystowskich. Agencja dpa odnotowuje, powołując się na łotewskie władze, że wielu niemieckim antyfaszystom odmówiono jednak prawa wjazdu na Łotwę.
W Rydze protestował m.in. szef Centrum Szymona Wiesenthala w Jerozolimie Efraim Zuroff. Rosyjska ambasada w Rydze nazwała marsz "hańbą dla Europy".
Marsze takie są organizowane w Rydze od 1990 roku 16 marca - w rocznicę bitwy z armią radziecką w 1944 roku, w której Łotewski Legion Waffen SS uczestniczył u boku Niemców. Rosja, a także organizacje żydowskie, potępiają je jako gloryfikowanie nazizmu. Także wśród Łotyszy marsze wywołują coraz większe kontrowersje, choć część społeczeństwa postrzega weteranów Waffen SS jako bojowników o wolność.
Po stronie Niemiec walczyło w sumie około 150 tysięcy żołnierzy łotewskich. Liczba ta obejmuje zarówno walczących w szeregach Legionu Łotewskiego, jak i w dywizjach niemieckich oraz członków batalionów policyjnych.
Zgodnie z paktem Ribbentrop-Mołotow z sierpnia 1939 roku Łotwa, Litwa i Estonia znalazły się w strefie wpływów ZSRR i faktycznie zostały zaanektowane przez Moskwę. Rozpoczął się terror, NKWD zdziesiątkowało elity polityczne i kulturalne tych krajów. W połowie czerwca 1941 roku rozpoczęły się masowe deportacje na Syberię, przerwane atakiem Niemiec na ZSRR.
Niektórzy Łotysze przyjęli nazistów jak wyzwolicieli, lecz ci wprowadzili swój własny terror; dokonali eksterminacji ok. 70 tysięcy Żydów, czyli 90 proc. przedwojennej ludności żydowskiej Łotwy, nierzadko z pomocą miejscowych kolaborantów.(PAP)
az/ kar/