Uroczystości z okazji 270. rocznicy urodzin Tadeusza Kościuszki odbyły się w czwartek w miejscu jego urodzin, na Mereczowszczyźnie w obwodzie brzeskim Białorusi, z udziałem m.in. przedstawicieli korpusu dyplomatycznego.
Dyplomaci, w tym chargé d’affaires ambasad Polski i USA, Michał Chabros i Scott Rauland, a także przedstawiciele białoruskich władz lokalnych i Polacy z obwodu brzeskiego złożyli wieńce przy kamieniu upamiętniającym Kościuszkę, stojącym przy wejściu do jego muzeum.
Wśród zebranych byli także przedstawiciele białoruskiej opozycji, w tym liderzy ruchów „O Wolność” Alaksandr Milinkiewicz i ruchu "O państwowość i niepodległość Białorusi" Uładzimir Niaklajeu.
W drewnianym dworku, w którym odtworzono wygląd pomieszczeń z czasów Kościuszki – m.in. gabinetu jego ojca, pokoju matki czy kuchni - przygotowano dla zwiedzających teatralizowane scenki z udziałem m.in. ubranych w stroje z epoki uczniów białoruskiej szkoły z Kosowa Poleskiego, do którego Mereczowszczyzna administracyjnie należy.
Jak powiedziała PAP dyrektorka muzeum Kościuszki Natalla Suszko, nowością ekspozycji jest zaprezentowana na ścianach kolekcja około 100 zabytkowych pocztówek, kopert i znaczków pocztowych poświęconych wydarzeniom w życia Kościuszki.
Do najcenniejszych eksponatów należy niewielka kula spod Maciejowic, gdzie 10 października 1794 wojska powstańcze poniosły klęskę w bitwie z armią rosyjską.
Jak podkreślił w rozmowie z PAP Chabros, Kościuszko to jedna z postaci, które „jednoczą Polaków, Białorusinów, jednoczą wokół wspólnej historii, wspólnych wysiłków, wspólnej walki” i powinny być jak najszerszej obecne w świadomości zarówno Polaków, jak i Białorusinów.
Muzeum na Mereczowszczyźnie działa od 2004 r. Uroczystości z okazji urodzin Kościuszki odbywają się tu co roku 4 lutego. Według Suszko w zeszłym roku placówkę zwiedziło około 14 tys. osób. Często są to uczniowie, ale nie brakuje także gości z zagranicy.
Tadeusz Kościuszko zaczął opracowywać koncepcję powstania narodowego w 1793 r. w Dreźnie, po ogłoszeniu drugiego rozbioru Polski. Po przystąpieniu Stanisława Augusta do Targowicy, 24 marca 1794 r. w Krakowie pod dowództwem Kościuszki wybuchło powstanie, a on sam objął władzę jako Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej. Powstanie kościuszkowskie trwało do 16 listopada 1794 r. i objęło swym zasięgiem prawie wszystkie dzielnice ówczesnego państwa polskiego.
Kościuszko przyjechał do Ameryki w 1776 roku, miesiąc po ogłoszeniu Deklaracji Niepodległości, która zapoczątkowała wojnę o wyzwolenie kolonii amerykańskich spod panowania brytyjskiego. Zaprojektował forty w West Point, późniejszą Akademię Wojskową, a także odegrał kluczową rolę w bitwie pod Saratogą - jednej z przełomowych bitew w wojnie. Uznawano go za najbardziej utalentowanego inżyniera w armii rewolucyjnej. W 1783 roku uchwałą Kongresu został awansowany na stopień generała brygady. Otrzymał także obywatelstwo amerykańskie.
Zmarł w 1817 r. Szwajcarii, gdzie spędził ostatnie lata życia. Został pochowany na Wawelu.
Z Mereczowszczyzny Małgorzata Wyrzykowska (PAP)
mw/ ro/