W asyście kompanii wojska przed pomnikiem Czynu Powstańczego na Górze św. Anny w piątek odbyły się uroczystości upamiętniające 98. rocznicę wybuchu trzeciego Powstania Śląskiego.
Uroczystości rocznicowe rozpoczęła msza święta w bazylice na Górze św. Anny, skąd uczestnicy przemaszerowali pod pomnik Czynu Powstańczego położony nad wykutym w skale amfiteatrem, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze ku czci uczestników powstania. Uroczystości odbyły się w asyście kompanii honorowej Wojska Polskiego.
Od kilkunastu lat organizatorem uroczystości pod pomnikiem Czynu Powstańczego na Górze św. Anny jest senator Jerzy Czerwiński (PiS), który nie zgodził się na przeniesienie uroczystości z 3 maja na koniec maja.
"Jeszcze w latach 90. ubiegłego wieku spotykaliśmy się na oficjalnych uroczystościach przed tym pomnikiem w pierwszych dniach maja. Z czasem władze wojewódzkie, argumentując to datą rozpoczęcia bitwy o Górę św. Anny, przesuwały obchody rocznic powstania na koniec maja. Razem z grupą osób m.in. ze Stowarzyszenia Polski Śląsk oraz ludźmi zaangażowanymi w pamięć o polskiej historii Śląska, jak prof. Franciszek Marek, od dobrych kilku lat staramy się przywrócić tradycję, by właśnie tu, na Górze św. Anny, gdzie wielu naszych rodaków oddało życie za powrót Górnego Śląska do Polski, w należyty sposób obchodzić rocznicę wybuchu powstania" - powiedział Czerwiński.
Zdaniem Czerwińskiego, dopiero po zmianie władzy w 2015 roku, uroczystościom 3. majowym na Górze św. Anny jest przywracana odpowiednia ranga.
"Cieszę się z przywrócenia ceremoniału wojskowego naszym obchodom, bo musimy pamiętać, że stoimy pod pomnikiem czynu zbrojnego. Widzę także coraz większe zainteresowanie społeczeństwa, zwłaszcza młodego pokolenia, polityką historyczną i nadawaniu odpowiedniej rangi wydarzeniom, w których uczestniczyli nasi przodkowie. Mam nadzieję, że uroczystości rocznicowe Powstań Śląskich, z należną im asystą wojska, na trwałe wrócą pod pomnik na Górze św. Anny" - powiedział Czerwiński.
Trzecie Powstanie Śląskie rozpoczęło się w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku. Już w pierwszych dniach powstańcy zajęli Górę św. Anny. W jej rejonie od 21 do 26 maja doszło do ciężkich walk z Niemcami, których siły składały się m.in. z batalionów bawarskiego Freikorpsu "Oberland" oraz jednostek Selbstschutzu Oberschlesiens. Ostatecznie powstańcy zostali wyparci z zajmowanych stanowisk, ale udało im się powstrzymać siły niemieckie przed wejściem do przemysłowej części Górnego Śląska. Po zakończeniu powstania Góra św. Anny przypadła Niemcom. W miejscu dawnego kamieniołomu władze hitlerowskie wybudowały amfiteatr i mauzoleum z prochami żołnierzy Freikorpsu. Mauzoleum zostało wysadzone w powietrze w 1945 roku, a nad amfiteatrem wybudowano odsłonięty w 1955 roku pomnik Czynu Powstańczego autorstwa Xawerego Dunikowskiego. (PAP)
autor: Marek Szczepanik
masz/ mam/