Uczestnik historycznej rekonstrukcji lądowania wojsk alianckich w Normandii w 1944 r. Fot. PAP/EPA
Dwutygodniowy Festiwal D-Day, multimedialny spektakl „Światła Wolności”, wystawy „100 fotografii autorstwa Tony'ego Vaccaro” oraz „100 przedmiotów ze 100 dni bitwy o Normandię” zapowiada Regionalny Komitet Turystyki Normandii w kontekście przypadającej w czerwcu 70. rocznicy lądowania aliantów.
„Po raz ostatni uczestnicy i świadkowie wydarzeń sprzed siedemdziesięciu lat będą tak licznie obecni na okrągłej rocznicy. Jest to okazja, by przekazać pamięć i wspólne wartości, takie jak wolność, pokój i braterstwo - za które tak wielu oddało życie – młodym pokoleniom” - powiedział ambasador Pierre Buhler podczas spotkania w ambasadzie Republiki Francuskiej.
Przypominając dzień 6 czerwca 1944 roku (D-Day) oraz trwającą sto dni bitwę o Normandię Jean-Louis Laville, dyrektor Regionalnego Komitetu Turystyki Normandii, podkreślił udział i bohaterstwo polskich żołnierzy, którzy nie pozwolili wyrwać się wojskom niemieckim z tzw. kotła Falaise.
Wielu z nich spoczywa obok Amerykanów, Brytyjczyków, Kanadyjczyków na normandzkich cmentarzach. „Jesteśmy w grupie tych narodów, które w bitwie o Normandię poniosły największe ofiary” - powiedział Tomasz Orłowski, ambasador RP w Paryżu.
„Po raz ostatni uczestnicy i świadkowie wydarzeń sprzed siedemdziesięciu lat będą tak licznie obecni na okrągłej rocznicy. Jest to okazja, by przekazać pamięć i wspólne wartości, takie jak wolność, pokój i braterstwo - za które tak wielu oddało życie – młodym pokoleniom” - powiedział ambasador Pierre Buhler podczas spotkania w ambasadzie Republiki Francuskiej.
Ambasador Orłowski powiedział, że zaproponował polskim harcerzom zorganizowanie rajdu od normandzkich plaż, na których lądowali alianci, do miejsca bitwy 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka - Mont Ormel (wzgórze zwane „Maczugą”). Wyraził nadzieję, że rajd ten stanie się w przyszłości rajdem alianckim. Pomnik z popiersiem generała 7 czerwca zostanie odsłonięty w Coudehard.
70 rocznica lądowania aliantów będzie świętowana już w maju. Wtedy mają być odsłonięte wystawy – „100 fotografii autorstwa Tony'ego Vaccaro” (był amerykańskim fotoreporterem wojennym) oraz „100 przedmiotów ze 100 dni bitwy o Normandię” w memoriale w Caen. Na jego fasadzie powstanie 3 i 4 lipca wielkie graffiti poświęcone wydarzeniom sprzed 70 lat, autorstwa Jefa Aérosola - poinformowała Fabienne de Chassey z Regionalnego Komitetu Turystyki Normandii.
Od 1 do 15 czerwca w kilku miastach odbywać się będzie Festiwal D-Day. W przeddzień rocznicy lądowania, 5 czerwca wzdłuż normandzkiego wybrzeża, odbędą się 24 zsynchronizowane pokazy sztucznych ogni, a przez całe lato będzie można oglądać multimedialny spektakl „Światła Wolności” w Bayeux.
Wszystkie wydarzenia związane z 70. rocznicą lądowania aliantów w Normandii są przedstawione na stronie www.the70th-normandy.com
Fabienne de Chassey przedstawiła także muzea i miejsca związane z lądowaniem aliantów i bitwą o Normandię. Są wśród nich m.in. memoriał w Montormel, z liczącą 25 km trasą historyczno-dydaktyczną „Sierpień 44” oraz cmentarz polskich żołnierzy w Urville-Langeannerie, memoriał w Caen, muzeum lądowania oraz panoramiczne kino w Arromanches wyświetlające film „100 dni Normandii”, amerykański cmentarz wojenny nad plażą Omaha, muzeum na plaży Utah, muzeum Overlord w Colleville-sur-Mer.
Rankiem 6 czerwca 1944 r. siły zbrojne alianckich państw zachodnich rozpoczęły największą w czasie II wojny światowej operację desantową - lądowanie w Normandii. Była ona częścią operacji "Overlord", otwierającej drugi front w Europie. Siły lądowe złożone były z 21 Grupy Armii, którą dowodził marszałek Bernard L. Montgomery. W jej składzie znajdowały się: 1 armia kanadyjska - gen. H. Crerara, 2 armia brytyjska - gen. M. Dempsey'a oraz 1 armia amerykańska - gen. O. Bradley'a. Bezpośrednio dowódcy wojsk sprzymierzonych podporządkowano 3 armię amerykańską gen. G. Pattona.
150 tys. żołnierzy pierwszego rzutu skierowało się 6 czerwca 1944 r., na ponad trzech tysiącach barek desantowych, ku pięciu sektorom normandzkiego wybrzeża. Do najcięższych walk doszło na plaży „Omaha”, gdzie lądowali Amerykanie.
Odwrót wojsk niemieckich z Normandii zakończył się w tzw. kotle Falaise", z jedyną drogą ewakuacyjną, blokowaną przez polską 1. Dywizję Pancerną gen. Stanisława Maczka, walczącą w składzie armii kanadyjskiej.
Klęska pod Falaise obróciła wniwecz niemieckie plany utrzymania Francji. Przekroczenie przez aliantów Sekwany 19 sierpnia ostatecznie zakończyło operację "Overlord". W sześć dni później alianci weszli do Paryża, a do końca września wyzwolili całą Francję.(PAP)
tst/ ls/
