Dowódca I Brygady Legionów Józef Piłsudski. 1914 r. Fot. NAC
Plenerowa wystawa o codziennym życiu legionistów i rekonstrukcja wkroczenia oddziałów Józefa Piłsudskiego - to elementy obchodów setnej rocznicy wkroczenia Legionów Polskich do Łodzi.
Na otwartą w poniedziałek na ul. Piotrkowskiej ekspozycję składa się sześć dużych skrzyń, które stanęły w okolicy łódzkiego magistratu. Na każdej z nich znajdują się powiększenia zdjęć i cytaty ze wspomnień Piłsudskiego i żołnierzy walczących w legionach. Zwiedzający mogą zajrzeć też do wnętrza skrzyń, gdzie w postaci trójwymiarowej prezentowane są setki kolejnych fotografii i cytatów.
Jak podkreślił na konferencji prasowej dyrektor muzeum w Sulejówku i jednocześnie wnuk marszałka Piłsudskiego Krzysztof Jaraczewski, z Łodzi pochodziło bardzo wielu legionistów, młodych i ideowych ludzi, którzy odeszli od codziennego, normalnego życia, by zaangażować się w wielką wojnę.
"Wystawa jest po to, aby pokazać codzienne życie legionistów, jak się poznawali, oddawali życie za siebie. Chcemy podkreślić, że to byli zwyczajni ludzie, że każdy człowiek w tych legionach się liczył – stąd tytuł ekspozycji" – dodał Jaraczewski.
Wnuk Piłsudskiego zwrócił też uwagę na swoją ulubioną fotografię dziadka, wyeksponowaną na jednej z tablic. Przedstawia ona przyszłego marszałka – jeszcze bez munduru i dystynkcji – w czasie tworzenia legionów. "Patrząc na jego twarz można zrozumieć, dlaczego udało mu się porwać młodzież, ale można też trochę się przestraszyć" – ocenił.
Dyrektor muzeum przypomniał, że w sumie w Legionach Polskich walczyło ok. 30 tys. osób. Według Jaraczewskiego historia tej formacji jest przykładem na to, że nie tylko osoby starsze mogą uczyć młodzież patriotyzmu.
W pobliżu wystawy na chodniku ustawiono litery o wysokości ok. 1 m, tworzące napis "Każdy się liczy". Jak zaznaczył Jaraczewski, nie jest to hasło legionistów, ale określenie dotyczące tego, jak współcześnie powinniśmy patrzeć na historię i nasze dziedzictwo. "To wyraz wdzięczności dla każdego, kto walczył w legionach i przesłanie obywatelskie, że dzisiaj też każdy się liczy" – powiedział.
Wystawa, którą będzie można oglądać do 20 października, stanowi część programu łódzkich obchodów setnej rocznicy wkroczenia Legionów Polskich.
Prezydent Łodzi Hanna Zdanowska poinformowała, że w najbliższą sobotę zorganizowana zostanie rekonstrukcja wkroczenia legionistów do Łodzi. Piotrkowską przejdą oddziały piesze i konne ubrane w mundury formacji Piłsudskiego, zaś orkiestra MPK będzie grać utwory z tamtego okresu. Łodzianie będą mogli symbolicznie "zaciągnąć się do legionów" i otrzymać legitymację wzorowaną na oryginalnych dokumentach.
Legiony Polskie były pierwszą polską formacją wojskową w XX w. Skupiły w sobie oddziały Strzelca Józefa Piłsudskiego, Drużyny Strzeleckie, Polowe Drużyny Sokoła oraz inne organizacje paramilitarne działające przed I wojną światową, głównie na terenie zaboru austriackiego. Swoim wysiłkiem zbrojnym podczas wojny przyczyniły się do odzyskania niepodległości w 1918 r.
Powołanie Legionów do życia było konsekwencją wkroczenia w sierpniu 1914 r. na teren zaboru rosyjskiego - do Królestwa Polskiego - I Kompanii Kadrowej, znajdującej się pod komendą Józefa Piłsudskiego, złożonej z dotychczasowych członków Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich. (PAP)
agm/ gma/
