Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński. Fot. PAP/J. Kamiński
„Solidarność” była oparta na nadziejach wyrosłych z polskiego katolicyzmu – podkreślił wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński podczas otwarcia drugiego dnia międzynarodowej konferencji „Jak upadał komunizm. Rok 1989 w Europie Środkowo-Wschodniej”, zorganizowanej w 30. rocznicę zakończenia obrad okrągłego stołu.
Prof. Gliński odniósł się do przyczyn upadku komunizmu w Europie Środkowej. W jego opinii nie byłby on możliwy bez masowego ruchu „Solidarności”. Zdaniem ministra kultury był on kontynuacją „długiego procesu wybijania się Polski na podmiotowość”, a korzenie tej tradycji sięgają XVIII w. i ówczesnej tradycji republikańskiej.
Jak podkreślił prof. Gliński, „Solidarność” zaistniała pod wpływem pielgrzymki Jana Pawła II w 1979 r. Przypomniał, że skutki jego podróży, poprzedzającej o rok powstanie „Solidarności”, nie zostały przez nikogo przewidziane. „Był to jednak wybuch nadziei, na którego skutki trzeba było czekać ponad rok” – zaznaczył wicepremier. Podkreślił również, że nadzieje związane z „Solidarnością” oraz transformacją wynikały z zakorzenienia programu tego ruchu w wartościach polskiego katolicyzmu. W jego opinii także rozmowy okrągłego stołu cieszyły się wsparciem wynikającym z nadziei większości polskiego społeczeństwa.
„Pamięć o +Solidarności+ jest dziś niewykorzystana. To nasza porażka” – stwierdził wicepremier Gliński. W tym kontekście negatywnie ocenił działalność „instytucji mających dbać o pamięć o ruchu +Solidarności+”. „Mamy wiele do nadrobienia, jest to zadanie do wykonania” – dodał.
Międzynarodowa konferencja „Jak upadał komunizm. Rok 1989 w Europie Środkowo-Wschodniej” jest organizowana w Warszawie w dniach 4–5 kwietnia w ramach cyklu konferencji poświęconych rocznicy upadku komunizmu w Europie pt. „1989 – Changes and Challenges”. Obrady drugiego dnia konferencji odbywają się w Pałacu Rzeczypospolitej (pl. Krasińskich 3/5) i są otwarte dla publiczności (obrady pierwszego dnia odbywały się w Pałacu Prezydenckim, otwierał je prezydent Andrzej Duda).
W drugim dniu konferencji zaplanowano trzy panele tematyczne. Akos Engelmayer, Alvydas Nikźentaitis, Martin Pekar, Wolfgang Templin będą rozmawiać na temat tego, czy „Solidarność” była inspiracją, i będą w czasie debaty poszukiwać wspólnego środkowoeuropejskiego dziedzictwa. Moderatorem tego panelu będzie Bronisław Wildstein. Kolejny panel będzie dotyczył sporów o 1989 r. z perspektywy polityczno-społecznej. Na ten temat będą rozmawiać Igor Casu, Adela Gjurićova, Peter Jaśek, Michał Łuczewski, a moderatorem będzie Mikołaj Mirowski. W ostatnim panelu, zatytułowanym „Rok 1989 w pamięci kulturowej”, będą dyskutować Andrzej Szczerski, Istvan Kovacs, Jaak Kilmi. Panel będzie moderować Barbara Schabowska.
Organizatorami wydarzenia są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej we współpracy z Muzeum Historii Polski, Instytutem Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność oraz Biblioteką Narodową. (PAP)
Michał Szukała
szuk / skp / mabo/
