Irena Sendlerowa, ojciec Maksymilian Kolbe czy Lech Wałęsa to polscy bohaterowie, których życiorysy znalazły się w wydanym w Szwecji kalendarzu Raoula Wallenberga na 2013 rok. Publikacja przeznaczona jest dla uczniów szkół średnich.
W 2012 roku obchodzono w Szwecji Rok Wallenberga - szwedzkiego dyplomaty, który w 1944 roku uratował na Węgrzech tysiące Żydów, wystawiając im "ochronne" paszporty. Po wejściu Armii Czerwonej do Budapesztu Wallenberg zaginął w niewyjaśnionych okolicznościach. Prawdopodobnie zmarł w osławionym stalinowskim więzieniu na Łubiance w Moskwie w 1947 roku.
"Stworzyliśmy kalendarz na 2013 rok z bohaterem na każdy dzień, aby pokazać, że postawa Raoula Wallenberga nie jest wyjątkiem. Warto przypomnieć uczniom życiorysy ludzi, którzy poświęcili lub poświęcają swoje osobiste bezpieczeństwo dla wolności innych" - powiedział PAP Johan Perwe ze szwedzkiej instytucji Forum foer levande historia (Forum Historii Żywej).
Wśród 365 postaci wybranych przez szwedzkich historyków są m.in. bohaterowie z Polski. W kalendarzu np. 12 maja 2013 roku to dzień Ireny Sendlerowej, zmarłej w 2008 roku. W życiorysie Polki przypomniano, że w czasie wojny bohaterka uratowała 2500 żydowskich dzieci z warszawskiego getta.
Natomiast 28 maja 2013 roku będzie okazją do przypomnienia postaci ojca Maksymiliana Kolbe, który tego dnia w 1941 roku trafił do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Franciszkanin, po ucieczce jednego z więźniów, ofiarował swoje życie za nieznanego mu Franciszka Gajowniczka, wyznaczonego na śmierć głodową.
W sierpniu po jednym dniu patronować będą Janusz Korczak, wybitny pedagog, prekursor walki o prawa dziecka, który zginął w obozie zagłady Treblinka razem z wychowankami prowadzonego przez siebie Domu Sierot, a także legendarna działaczka Solidarności Anna Walentynowicz. W listopadzie swój dzień ma Lech Wałęsa, b. przywódca „Solidarności” i b. prezydent Polski.
Bohaterami kalendarza Wallenberga zostali także m.in.: zamordowana w 2006 roku rosyjska dziennikarka Anna Politowska, niemiecki przedsiębiorca Oskar Schindler, który uratował ponad tysiąc Żydów, oraz odsiadujący wyrok białoruski opozycjonista Aleś Bialacki.
Kalendarz, swoją formą przypomina szwedzki paszport, podobny jest do dokumentów wydawanych przez Wallenberga węgierskim Żydom. Papiery te ratowały ich przed wywiezieniem do obozów zagłady.
Publikacja została wydana w nakładzie 70 tys. egzemplarzy po szwedzku i angielsku. Zamawiana jest przez szkoły średnie. Nauczyciele otrzymują materiały pomocnicze do prowadzenia lekcji z wykorzystaniem kalendarza.
Dodatkowo każdego dnia 2013 roku życiorys jednego z bohaterów kalendarza będzie odczytywany w programie pierwszym Szwedzkiego Radia.
Ze Sztokholmu Daniel Zyśk (PAP)
zys/ awl/ amac/