Porozumienie na lata 2019-2022 ws. współpracy przy organizacji obchodów setnych rocznic powstań śląskich oraz przyłączenia części Górnego Śląska do Polski zawarli w poniedziałek w Katowicach wojewoda śląski Jarosław Wieczorek i marszałek woj. śląskiego Jakub Chełstowski.
Przedstawiciele administracji publicznej i władzy samorządowej wyrazili w porozumieniu wolę współpracy przy organizacji i popularyzacji obchodów upamiętniających ważne dla woj. śląskiego wydarzenia. Zdecydowali o powołaniu komitetu honorowego i zespołów roboczych do realizacji poszczególnych inicjatyw. Szczegóły mają być znane na początku marca.
Uczestniczący w podpisaniu porozumienia wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski wyraził przekonanie, że obchody 100. rocznic powstań śląskich będą wyjątkowym czasem, w którym pokazywane będą wartości, walory Śląska i "jego droga powrotu do macierzy".
Tobiszowski zwrócił uwagę na wagę "wspólnego świętowania", "akcentowania tego, co było inne w drodze regionu do polskości" i "pokazywania innym regionom Polski, jak ważny to był czas i jakie ofiary, poświęcenie i determinacja były na tych ziemiach". Dziękował wojewodzie i marszałkowi za "sygnał ku temu, aby kojarzyć się wokół przedsięwzięcia" - "aby te cztery lata były czasem wspólnego świętowania, przybliżania młodemu pokoleniu i nam wszystkim, co się tu wydarzyło w latach 1919-22".
Wojewoda śląski Jarosław Wieczorek wyjaśnił, że najbliższe cztery lata będą poświęcone kolejnym wydarzeniom, w których przypadną setne rocznice powstań i wkroczenia polskich oddziałów do Katowic. "Zawiązujemy współpracę, (…) abyśmy wspólnie – mieszkańcy całego regionu – mogli celebrować, świętować i w sposób uroczysty pielęgnować swą tożsamość historyczną i wszystkie wartości, które z tego okresu wypływają" - mówił.
Marszałek woj. śląskiego Jakub Chełstowski wyraził satysfakcję, że udało się wypracować formułę wieloletniej współpracy oraz że strona rządowa deklaruje wsparcie w zakresie organizacji i współorganizacji różnych wydarzeń, o których szczegółowe informacje zostaną przekazane na początku marca.
W rozmowie z dziennikarzami ani wojewoda ani marszałek nie chcieli odpowiedzieć na pytania, jakie osoby i instytucje zostaną zaproszone do komitetu honorowego. "Będą to bardzo ważne osoby, jeśli chodzi o skalę nie tylko regionu, ale i kraju, ponieważ chcemy odczarować tę historię, która w skali Polski uważamy, że jest wyjątkowa, ponieważ powstańcy trzykrotnie walczyli, aby Śląsk był częścią Polski i ponieśli za to bardzo wielką ofiarę – po 1939 r. w czasie II wojny praktycznie wszyscy zostali zamordowani" - mówił Chełstowski.
Wojewoda zasygnalizował natomiast, że organizacja obchodów zostanie objęta rządowym programem wieloletnim "Niepodległa”.
Zgodnie z zapisami poniedziałkowego porozumienia, zostało ono zawarte "w poczuciu głębokiego szacunku do patriotycznej postawy ludu śląskiego w walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej oraz w związku z ustanowieniem przez Sejm RP roku 2019 Rokiem Powstań Śląskich i uchwałą Sejmiku Woj. Śląskiego ws. ogłoszenia roku 2019 Rokiem Stulecia Wybuchu I Powstania Śląskiego".
W preambule porozumienia napisano, że jego celem "jest określenie zasad współpracy stron w ramach realizacji przedsięwzięć upamiętniających trzykrotne zbrojne wystąpienia polskiej ludności Górnego Śląska przeciw Niemcom, a także powrót części Górnego Śląska do Macierzy".
"Porozumienie jest przejawem starań ze strony wojewody śląskiego i marszałka woj. śląskiego na rzecz przywrócenia zbiorowej pamięci losów powstańców śląskich oraz godnego celebrowania setnych rocznic jednych z najważniejszych wydarzeń w historii naszego regionu i naszej ojczyzny" - zaakcentowano.
W porozumieniu zapisano także, że w celu realizacji porozumienia powołuje się komitet honorowy oraz zespoły robocze do realizacji poszczególnych zadań. Przewidziano, że programy i terminy poszczególnych uroczystości będą ustalane przez strony w trybie roboczych spotkań. Każda ze stron sfinansuje realizowane przez siebie działania z własnych środków finansowych. (PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ wj/