Para prezydencka Andrzej Duda i Agata Kornuauser-Duda we wtorek w szwajcarskiej Lucernie wezmą udział w ceremonii upamiętnienia konsula Konstantego Rokickiego, który w czasie drugiej wojny światowej w ramach tzw. grupy berneńskiej wystawiał fałszywe paszporty, ratując setki Żydów.
Para prezydencka rozpoczyna w poniedziałek dwudniową wizytę w Szwajcarii. Pierwszego dnia wizyty prezydent odwiedzi genewską siedzibę ONZ, gdzie m.in. będzie uczestniczył w uroczystym koncercie muzyki polskiej dla środowisk dyplomatycznych i opiniotwórczych związanych z działalnością Narodów Zjednoczonych.
We wtorek w Lucernie para prezydencka weźmie udział w ceremonii upamiętnienia konsula Konstantego Rokickiego, który w czasie drugiej wojny światowej ratował Żydów. W ceremonii wezmą udział ocaleni przez Rokickiego oraz ich potomkowie, a także Polacy i Żydzi ze Szwajcarii.
„Udział w ceremonii ponownego wzniesienia nagrobka Rokickiego, człowieka, który uratował co najmniej 800 ludzi z Zagłady i który umarł przed 60 laty w zapomnieniu i ubóstwie, to hołd dla tego bohatera i apel o przywrócenie jego działalności do powszechnej pamięci i wiedzy. Przez lata zapomniany dopiero dziś otrzymuje on należne honory od polskiego państwa” – powiedział PAP szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski.
Pochowany w Lucernie Konstanty Rokicki (1899-1958) był konsulem Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie w latach 1939-45. Rokicki był członkiem tzw. grupy berneńskiej, czyli grupy nielegalnej polsko-żydowskiej struktury zajmującej się masowym fałszowaniem dokumentów dla ratowania Żydów, głównie w i po okresie tzw. Akcji Reinhardt. Celem niemieckiej operacji była zagłada ludności żydowskiej (nazwa operacji pochodzi od imienia Reinharda Heydricha - szefa Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy); w jej efekcie zginęło od ponad 2 do 3 mln Żydów z terenów ziem polskich okupowanych przez Niemców.
W skład grupy berneńskiej wchodzili też ambasador Aleksander Ładoś, jego zastępca Stefan Ryniewicz i dyplomata Juliusz Kuehl. Z analizy przeprowadzonej przez ambasadę RP w Szwajcarii wynika, że Rokicki wystawiał podczas II wojny światowej fałszywe paszporty Paragwaju, czym uratował życie wielu Żydów przebywających w okupowanej Polsce. Polska ambasada w Szwajcarii i Lichtensteinie ocenia się, że około 800 ich posiadaczy przeżyło Holocaust, a część żyje do dziś.
PAP dotarła do dokumentu, z którego wynika, że wśród osób, które otrzymały paszport paragwajski, był późniejszy szef Ministerstwa Spraw Zagranicznych Adam Daniel Rotfeld.
Również we wtorek prezydent Duda odwiedzi Uniwersytet w Zurychu, gdzie wygłosi organizowany przez Europa Institut wykład zatytułowany „The Future of Europe – Foundations of Unity of the States of Europe”, w którym przedstawi swoje spojrzenie na przyszłość integracji europejskiej.
Szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski powiedział PAP, że wystąpienie prezydenta będzie miało miejsce w ramach prestiżowego cyklu wykładów „The Churchill Europe Symposium”, nawiązującego nazwą do słynnej mowy Winstona Churchilla, który w 1946 roku w tej samej sali Uniwersytetu w Zurychu zaprezentował wizję „Stanów Zjednoczonych Europy”.
Raz w roku organizatorzy zapraszają do wygłoszenia wykładu jednego z przywódców świata zachodniego. Wśród dotychczasowych prelegentów byli m.in. Henry Kissinger, Helmuth Kohl, Tony Blair czy Valery Giscard d'Estaing.
„Prezydent podkreśli w swoim wystąpieniu, że sukces dalszej integracji europejskiej musi zakładać powrót do takich pojęć jak równość, wartości etyczne oraz wolność. One dają gwarancje, że Unia nie stanie się wyłącznie konstrukcją instytucjonalno-biurokratyczną tracąca społeczne zaufanie” – zaznaczył Szczerski. Jak dodał, "prezydent będzie też zwracał uwagę na konieczność wyciągania wniosków z historii Europy, która traciła wtedy, gdy była podzielona, jak w czasach Żelaznej Kurtyny czy poddana koncertowi mocarstw". "Nie należy, zdaniem prezydenta, składać propozycji powrotu do tych koncepcji. Prezydent zaapeluje o budowanie Europy jako prawdziwej wspólnoty równych państw i wolnych narodów” – dodał prezydencki minister.
(PAP)
autor: Marzena Kozłowska
mzk/ mok/