Prezydent Węgier Janos Ader (L) odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego podczas Gali Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Kieleckim Teatrze Tańca. Fot. PAP/P. Polak
Prezydent Węgier János Áder został w piątek odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego podczas Gali Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Kielcach. Jak mówił Duda, Áder od 2012 r. jako głowa państwa, buduje przyjaźń między Polską a Węgrami.
Order przyznano "w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczpospolitej Polskiej, za rozwijanie polsko-węgierskiej współpracy".
Prezydent Áder w podziękowaniach podczas odbierania odznaczenia, podkreślił, że to dla niego wielki zaszczyt i wzruszające wydarzenie. Jak zaznaczył, kiedy dowiedział się, że spotka go takie wyróżnienie, był ciekaw kto wcześniej został odznaczony – w tym kontekście wymienił postacie: Karola Wojtyły – papieża Jana Paweł II, Józefa Piłsudskiego i prezydenta Węgier Ferenca Madla.
Order Orła Białego to najstarsze i najwyższe odznaczenie Rzeczypospolitej Polskiej, nadawane za duże zasługi cywilne i wojskowe dla kraju. Otrzymują go najwybitniejsi Polacy oraz najwyżsi rangą przedstawiciele państw obcych. Przyznaje go prezydent RP. Order noszony jest na wstędze błękitnej przewieszonej przez lewe ramię do prawego boku. Gwiazdę Orderu, niegdyś haftowaną, nosi się na lewej piersi.
Andrzej Duda ocenił w przemówieniu, że polsko-węgierska współpraca w Unii Europejskiej "pięknie" się dziś rozwija. "Razem wyrwaliśmy się wcześniej zza żelaznej kurtyny, razem przystąpiliśmy do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Razem dzisiaj jesteśmy częścią prawdziwie wolnego, demokratycznego świata i choć w sensie kulturowym zawsze byliśmy częścią wielkiej Europy Zachodu, wyrosłej z jej tradycji judeochrześcijańskiej, to dzisiaj jesteśmy tą częścią także w sensie politycznym" – podkreślił prezydent.
Przypomniał, że Polska i Węgry, "razem, ręka w rękę" współpracują także w Grupie Wyszehradzkiej i w ramach inicjatywy Trójmorza. Prezydent wskazał, że przyjaźń obu narodów procentuje też w zakresie gospodarki, a mieszkańcy obu państw coraz chętniej odwiedzają się wzajemnie.
"Od 2012 r. to pan jako głowa państwa tę przyjaźń między Polską, a Węgrami buduje, jesteśmy za to ogromnie, niewypowiedzianie wdzięczni" – powiedział prezydent Polski, zwracając się do Ádera.
Andrzej Duda zaznaczył, że bardzo się cieszy, iż kolejny Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej jest obchodzony w Kielcach - na ziemi świętokrzyskiej, u stóp Gór Świętokrzyskich "mocno wpisanych od samego początku w przyjaźń polsko-węgierską".
Prezydent nawiązał do legendy o św. Emeryku, który będą królewiczem - synem króla Węgier św. Stefana - gościł u Bolesława Chrobrego. Węgierski królewicz polując w okolicznych lasach, znalazł pomoc w klasztorze na Łysej Górze. Później miał oferować dar klasztorowi – relikwie Krzyża Świętego. "To od tego królewskiego daru nazwane zostały góry, cały region Polski, którego sercem, stolicą jest to miasto - Kielce" – podkreślił Andrzej Duda.
Prezydent przypomniał, że przyjaźń polsko węgierska realizowała się przez kolejne stulecia, m.in. poprzez królewny węgierskie, które potem stawały się księżnymi i królowymi Polski, jak św. Kinga i św. Jadwiga, czy poprzez polskich królów. Jak mówił, historia ta nieraz była trudną, gdy "ramię w ramię walczyliśmy przeciwko najeźdźcom". To przyjaźń - mówił prezydent - która przypieczętowana została "pomocą węgierską polskim żołnierzom i Polakom w czasie II wojny światowej", oraz polską krwią przekazywaną Węgrom w 1956 r., podczas powstania węgierskiego.
W trakcie gali przekazano flagę Dni Przyjaźni Polsko-Węgierskiej gospodarzowi przyszłorocznych uroczystości – dzielnicy stolicy Węgier Budapeszt-Czepel.
Część artystyczną wydarzenia uświetnili artyści Kieleckiego Teatru Tańca (KTT) spektaklem "Drewniany Książę" - do muzyki wybitnego węgierskiego kompozytora Beli Bartoka, w choreografii dyrektor KTT, Elżbiety Pańtak. Artystom towarzyszyła Orkiestra Akademii Beethovenowskiej, pod batutą Sebastiana Perłowskiego.
W gali uczestniczyli goście z Polski i Węgier. Sejm reprezentowali m.in. wicemarszałkowie: Beata Mazurek i Ryszard Terlecki. Obecna była delegacja Zgromadzenia Narodowego Węgier. Gośćmi gali byli też przedstawicie samorządów obu państwa różnych szczebli.
Przypadający 23 marca Dzień Przyjaźni obu państw ustanowiły w 2007 roku Sejm RP i parlament Węgier. Jego obchody odbywają się na przemian w Polsce i na Węgrzech. Ostatnie miały miejsce w węgierskim Veszprem.
Uroczystości w Kielcach, z udziałem par prezydenckich, potrwają do soboty. (PAP)
autor: Katarzyna Bańcer
ban/ mrr/
