Zaprzysiężenie gabinetu premiera Felicjana Sławoja Składkowskiego (5L) - od lewej: minister poczt i telegrafów Emil Kaliński, wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski, minister spraw wojskowych gen. Tadeusz Kasprzycki, szef MSZ Józef Beck, prezydent Ignacy Mościcki, minister opieki społecznej Marian Zyndram Kościałkowski, minister sprawiedliwości Witold Grabowski, minister wyznań religijnych Wojciech Świętosławski, minister rolnictwa Juliusz Poniatowski, minister komunikacji Juliusz Ulrych. 16.05.1936. Fot. NAC
W Gąbinie (Mazowieckie) trwa, przy wsparciu unijnym, rewitalizacja zabytkowej kamienicy, w której urodził się premier II RP gen. Sławoj Felicjan Składkowski (1885-1962), a od 1999 r. mieści się przechowujące pamiątki po nim Społeczne Muzeum Ziemi Gąbińskiej.
Remont budynku z początku XIX w., ma potrwać do połowy 2018 r. Efektem będzie m.in. nowa aranżacja muzealna największego w Polsce zbioru dokumentów związanych ze Składkowskim, który był lekarzem, generałem oraz szefem polskiego rządu w latach 1936-39.
Remont kamienicy to część większego projektu rewitalizacji społecznej, którego łączny koszt wynosi 4,1 mln zł z czego 2,7 mln zł pochodzi z dofinansowania unijnego - poinformował w piątek PAP burmistrz Gąbina Krzysztof Jadczak. „Kamienica, w której urodził się późniejszy premier Sławoj Składkowski, pochodzi z 1809 r. To najstarszy budynek w Gąbinie, niestety w bardzo złym stanie. Stąd konieczność remontu. Prace ruszyły z początkiem listopada i potrwają do połowy 2018 r.” - powiedział PAP Jadczak.
Dodał, że po odnowieniu, kamienica, dotąd w części zamieszkała, zostanie w całości przeznaczona na cele muzeum, które stanie się placówką regionalną oraz na siedzibę działających tam Towarzystwa Miłośników Ziemi Gąbińskiej i oddziału Związku Piłsudczyków - dotychczasowi lokatorzy kamienicy otrzymali mieszkania w innej lokalizacji.
„W odremontowanym muzeum chcemy w nowy sposób wyeksponować ekspozycję pamiątek po premierze Składkowskim, a jest to największy taki zbiór w Polsce” – zaznaczył burmistrz Gąbina.
Wyjaśnił, iż realizowany tam z dofinansowaniem unijnym projekt rewitalizacji społecznej obejmuje także inny zabytkowy budynek, pochodzący z przełomu XIX i XX wieku. „To historyczna siedziba dawnego Sądu Grodzkiego, a następnie szkół oraz zakładu produkcyjnego, szwalni. Zabytkowy budynek był nieużytkowany od kilkunastu lat. Został odkupiony przez gminę. Teraz znajdzie nowe przeznaczenie” – dodał Jadczak.
Jak zapowiedział, w odremontowanej kamienicy działał będzie m.in. ośrodek kultury, biblioteka, Uniwersytet Trzeciego Wieku, a także spółdzielnia socjalna oraz inkubator przedsiębiorczości. „Chcemy żeby oba zabytkowe obiekty, które rewitalizujemy, naprawdę ożyły pełniąc wiele nowych funkcji społecznych służących mieszkańcom” – oświadczył burmistrz Gąbina.
Zwrócił uwagę, że na terenie miasta i gminy działa 41 stowarzyszeń. „To jest gmina bardzo aktywna pod względem zaangażowania społecznego mieszkańców” – podkreślił Jadczak.
Felicjan Sławoj Składkowski urodził się w Gąbinie 9 czerwca 1885 r. W 1904 r. ukończył gimnazjum w Kielcach i rozpoczął studia na wydziale lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. W tym czasie związał się z PPS. Za aktywną działalność polityczną został relegowany z uczelni. W 1906 r. przeniósł się do Krakowa. Tam kontynuował studia lekarskie na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie uzyskał dyplom w 1911 r. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich.
Składkowski wraz z I Brygadą przeszedł cały szlak bojowy, wyróżniając się w czasie walk, zwłaszcza pod Kostiuchnówką w lipcu 1916 r. W 1920 r. brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1923 r. ukończył kurs dla wyższych oficerów w Rembertowie. W 1924 r. odbył staż w Wyższej Szkole Wojennej w Paryżu. Po powrocie z Francji sprawował funkcję szefa Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. Uzyskał też awans na stopień generała brygady. Podczas zamachu majowego w 1926 r. opowiedział się za marszałkiem Józefem Piłsudskim.
W latach 1926-29 oraz 1930-31 Składkowski był ministrem spraw wewnętrznych. W 1936 r. otrzymał awans na generała dywizji. W tym samym roku objął funkcję premiera i ministra spraw wewnętrznych. Na stanowisku tym zasiadał do końca września 1939 r., będąc szefem najdłużej urzędującego gabinetu II RP. Po wybuchu II wojny światowej wraz z rządem ewakuował się do Rumunii, gdzie został internowany. Tam podał się do dymisji. W 1940 r. zbiegł z internowania i przedostał się do Turcji. W 1941 r. przebywał w Ośrodku Zapasowym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich w Palestynie. Później, aż do zakończenia wojny, pozostawał bez przydziału.
Od 1947 r. Składkowski mieszkał w Wlk. Brytanii. Pisał wspomnienia i artykuły. Zmarł w Londynie 31 sierpnia 1962 r. Był odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości oraz trzykrotnie Krzyżem Walecznych.
W latach 90. XX wieku Towarzystwo Miłośników Ziemi Gąbińskiej otrzymało w darze od wdowy po premierze II RP, Jadwigi Składkowskiej, kolekcję dokumentów i fotografii, w tym pamiętnik z lat 1940-58 w rękopisie oraz korespondencję rodzinną. Zbiory te stały się stałą ekspozycją w Społecznym Muzeum Ziemi Gąbińskiej im. Sławoja Felicjana Składkowskiego. (PAP)
autor: Michał Budkiewicz
edytor: Paweł Tomczyk
mb/ pat/