12.10.2009 Bielsko-Biała (PAP) - Projekt "Trasa Pamięci", który przybliżył losy więźniów dwóch podobozów Auschwitz: Jawischowitz i Budy, a także mieszkańców Brzeszcz i okolic, którzy im pomagali, zrealizowały wspólnie samorząd gminy Brzeszcze i Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Paweł Sawicki z biura prasowego poinformował w poniedziałek, że w ramach projektu powstał film dokumentalny "Przerwana lekcja", który opowiada o pomocy niesionej przez okoliczną ludność więźniom obozu Auschwitz.
Ukazały się także dwie książki. "Pierwsza to przewodnik po najważniejszych miejscach i obiektach w gminie Brzeszcze, które są związane z historią obozu Auschwitz i akcją pomocy więźniom. Druga, przetłumaczona z języka francuskiego, książka +Jawischowitz podobóz Auschwitz+ przypomina historię tego podobozu, którego więźniowie pracowali między innymi przy wydobyciu węgla w brzeszczańskiej kopalni" - powiedział Sawicki.
Przedstawiciel muzeum podkreślił, że w czterech miejscach kaźni w gminie Brzeszcze stanęły pamiątkowe tablice: przy kopalni węgla kamiennego, gdzie pracowali więźniowie podobozu, przy lokalnym cmentarzu, gdzie pochowane są ofiary Marszów Śmierci, oraz na miejscu dwóch podobozów Auschwitz: Jawischowitz i Budy.
Projekt jest kontynuacją działań mających na celu upamiętnienie historii podobozów, które podejmuje w ostatnich latach samorząd Brzeszcz. "Dokonaliśmy już renowacji budynku obozowej łaźni i latarni. W budynku karnej kompanii kobiecej utworzono izbę pamięci, a w budynku wilii dyrektorów kopalni - izbę muzealną, w której wyeksponowane są pamiątki po wojennej historii gminy" - powiedział Arkadiusz Laszczyk z Wydziału Promocji i Rozwoju Urzędu Gminy w Brzeszczach.
Podobóz Jawischowitz, jeden z największych w strukturze podobozów Auschwitz, funkcjonował pomiędzy 1942 a 1945 rokiem jako zaplecze siły roboczej do pracy w kopalni węgla kamiennego w Brzeszczach. Więziono w nim około 2,5 tysięcy osób, głównie Żydów.
Na terenie obecnej gminy Brzeszcze znajdował się również drugi podobóz Auschwitz - Budy. Więźniowie pracowali przy melioracji stawów i w gospodarstwie rolnym. Przez jakiś czas w Budach była również umieszczona karna kompania więźniarek przeniesiona z KL Auschwitz II-Birkenau. (PAP)
szf/ hes/ jra/
