Uchwałę ws. rezolucji upamiętniającej 95. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego przyjęli w poniedziałek jednogłośnie radni tego regionu. W uzasadnieniu uchwały zaakcentowali potrzebę przypominania o tamtych wydarzeniach w duchu szacunku, refleksji i pojednania.
W prezentowanym przez radnego Bronisława Korfantego (wnuk Jana Korfantego – brata Wojciecha Korfantego) uzasadnieniu uchwały radni napisali, że mijająca w tym roku 95. rocznica wybuchu III Powstania Śląskiego to wyjątkowa okazja do refleksji nad przyczynami i skutkami wydarzeń zapoczątkowanych z 2 na 3 maja 1921 r.
„W 95. rocznicę wybuchu III Powstanie Śląskiego Sejmik Woj. Śląskiego pragnie upamiętnić burzliwy okres walk o przynależność państwową Górnego Śląska i ich uczestników. W latach 1919-1921 starły się różne wizje przyszłości regionu. Poświęceniu polskich działaczy plebiscytowych i powstańców z Wojciechem Korfantym na czele, odrodzona Rzeczpospolita Polska zawdzięczała uzyskanie większej części górnośląskiego okręgu przemysłowego” - brzmi uzasadnienie uchwały.
Radni przypomnieli, że woj. śląskie, które wtedy powstało, odegrało niezwykle ważną rolę w rozwoju II Rzeczypospolitej i odbudowie kraju po 1945 r. Zaakcentowali też, że plebiscyt i III Powstanie były doniosłymi wydarzeniami, dzięki którym Górny Śląsk i jego mieszkańcy wnieśli do Polski wartości „śląskiego patriotyzmu, umiłowania tradycji i etosu pracy”.
„Dziś jako wspólnota samorządowa czujemy się w obowiązku przypominać o wydarzeniach sprzed dziewięćdziesięciu pięciu lat i ich uczestnikach, w duchu szacunku, refleksji i pojednania. Upamiętnienie rocznicy niech będzie prologiem do obchodów stulecia Powstań Śląskich” - napisali radni w uzasadnieniu uchwały.
Wprowadzając uchwałę marszałek przypomniał dotychczasowe i planowane działania samorządu upowszechniające wiedzę o rocznicy.
W ostatnich tygodniach uczniowie regionu pisali „klasówkę powstańczą” z finałem na Sali Sejmu Śląskiego. 25 kwietnia w ogólnopolskim dodatku Gazety Wyborczej „Ale Historia” ukaże się finansowana przez woj. śląskie publikacja o Powstaniach Śląskich. Planowana jest też konferencja naukowa w Muzeum Śląskim. Po aglomeracji kursował będzie tramwaj z wystawą o powstaniach. Wraz z archidiecezją katowicką samorząd wyda książkę o Wojciechu Korfantym.
Główne obchody rocznicy rozpoczną się 2 maja w Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach. Metropolita katowicki odprawi mszę w kościele św. Jadwigi Śląskiej w Katowicach-Szopienicach. Potem oficjalna część obchodów odbędzie się przed Pomnikiem Powstańców Śląskich w centrum Katowic, po której zaplanowano projekt multimedialny w pobliskiej Strefie Kultury oraz koncert na ul. 3 Maja w Sosnowcu.
III Powstanie Śląskie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. Było ostatnim z trzech zbrojnych zrywów polskiej ludności na Śląsku. Jego efektem było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska, niż zamierzano po przegranym przez Polskę plebiscycie, który miał rozstrzygnąć o przynależności tych ziem do Polski lub do Niemiec.
Na czele powstania stanął znany działacz społeczny i polityczny, a wcześniej komisarz plebiscytowy, Wojciech Korfanty. Walki trwały dwa miesiące. Najpoważniejsze starcia miały miejsce w okolicach Góry św. Anny na Opolszczyźnie. Według źródeł historycznych, w III powstaniu wzięło udział około 60 tys. Polaków - 1218 spośród nich poległo, 794 odniosło rany.
W wyniku tego zrywu Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska. Z obszaru plebiscytowego, zamieszkanego przez ponad 2 mln ludzi, do Polski przyłączono 29 proc. terenu i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna. Podział był też korzystny dla Polski gospodarczo - na przyłączonym terenie znajdowały się 53 z 67 istniejących kopalni, 22 z 37 wielkich pieców oraz 9 z 14 stalowni. (PAP)
mtb/ pz/
