Pamięć prezesa NIK w 1991 r., prof. Waleriana Pańki uczcił specjalnym oświadczeniem w poniedziałek Sejmik Woj. Śląskiego. 7 października przypada 21. rocznica śmierci tego jednego z najbardziej zaangażowanych działaczy politycznych okresu przełomu ustrojowego w Polsce.
Prof. Walerian Pańko urodził się 8 października 1941 r. w Turzym Polu w rodzinie górnika naftowego. Studiował prawo na Uniwersytecie Wrocławskim. Tam też rozpoczął pracę naukową, w 1971 r. uzyskał tytuł doktora nauk prawnych, a po stażu naukowym na Uniwersytecie Warszawskim w 1978 r. stopień doktora habilitowanego.
Od 1974 r. kierował katedrą administracji rolnictwa i gospodarki przestrzennej na Uniwersytecie Śląskim. Pełnił funkcję prodziekana Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego. W 1988 r. został profesorem nauk prawnych. Był członkiem PAN. Opublikował około 80 cennych prac naukowych.
Prof. Pańsko brał udział w pracach Okrągłego Stołu. W 1989 r. został wybrany posłem na Sejm z Katowickiego Komitetu Obywatelskiego. Był przewodniczącym w Sejmie RP Komisji Samorządu Terytorialnego oraz członkiem Komisji Konstytucyjnej oraz Komisji Ustawodawczej. Był także współzałożycielem Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, której katowicki oddział nosi dziś jego imię.
W 1980 r. wstąpił do NSZZ "Solidarność". Od 13 grudnia 1981 r. do 16 stycznia 1982 r. był internowany. Po zwolnieniu z internowania włączył się w nurt podziemnej działalności opozycyjnej. Współpracował między innymi z duszpasterstwem ludzi pracy na Śląsku oraz uczestniczył w reaktywowaniu Solidarności w szkołach wyższych.
Brał udział w pracach Okrągłego Stołu. W 1989 r. został wybrany posłem na Sejm z Katowickiego Komitetu Obywatelskiego. Był przewodniczącym w Sejmie RP Komisji Samorządu Terytorialnego oraz członkiem Komisji Konstytucyjnej oraz Komisji Ustawodawczej. Był także współzałożycielem Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, której katowicki oddział nosi dziś jego imię.
Wiosną 1991 r. Sejm powołał go na prezesa NIK. Przepracował na tym stanowisku kilka miesięcy. Zginął w wypadku samochodowym 7 października 1991 r. w Słostowicach, na trasie szybkiego ruchu Warszawa-Katowice. Rządowa lancia wypadła z jezdni i zderzyła się z nadjeżdżającym bmw. Profesor zginął w przeddzień swoich 50. urodzin, jadąc na wykład inaugurujący nowy rok akademicki na Uniwersytecie Śląskim.
Prof. Pańko zginął w okresie, kiedy trwały bardzo zaawansowane prace nad reorganizacją NIK. Izba zajmowała się wtedy największymi aferami: rublową, alkoholową, Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego (FOZZ), a także sprawami prywatyzacji. Do wypadku doszło po przesłaniu raportu o aferach gospodarczych w Polsce, na cztery dni przed wystąpieniem prezesa w Sejmie, gdzie miał składać informację o aferze FOZZ.(PAP)
mtb/ abe/ mow/