Konstytucja V Republiki Francuskiej wpłynęła na zmiany ustrojów konstytucyjno-pluralistycznych w Europie - powiedział marszałek Senatu Stanisław Karczewski podczas seminarium polsko-francuskiego z okazji 60-lecia uchwalenia francuskiej konstytucji.
"Połowa XX w. to czas trudny, niewiadomy, pełny nieustannych perturbacji, niebezpieczeństw na starym kontynencie. To czas nowych porządków ustrojowych, nowej stabilizacji. Aktem właśnie takiej stabilizacji było uchwalenie konstytucji 60 lat temu, konstytucji V Republiki" - mówił Karczewski.
Marszałek Senatu przypomniał, że propozycja Konstytucji V Republiki była autorskim projektem generała Charlesa de Gaulle'a, który podczas wystąpienia w Bayeux, w 1936 r., przedstawił swoją wizję Francji jako państwa zdolnego do zbudowania jedności narodu i odzyskania pozycji mocarstwa. "Całe życie gen. de Gaulle'a było uosobieniem takich wartości jak wolność, niepodległość i wielkość; są one nadal aktualne dla nas, dla naszych narodów, dla Francji i Polski" - dodał.
Karczewski zaznaczył, że Konstytucja V Republiki Francuskiej jest jednym z ważniejszych dokumentów, który wpłynął na zmiany ustrojów konstytucyjno-pluralistycznych w Europie, w tym również w Polsce.
"Polskie konstytucje mają własną tradycję, pragnę przypomnieć o Konstytucji 3 maja 1791 r., która była pierwszą konstytucją w Europie, a drugą na świecie. Była ona również źródłem inspiracji dla Francuzów" - podsumował.
Podczas seminarium odbyły się wykłady dotyczące polskiej i francuskiej konstytucji.
Sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku prof. Maria Gintowt-Jankowicz, odnosząc się do polskiej konstytucji z 1997 r., mówiła, że wszystkie siły polityczne, które przygotowywały konstytucję po 1989 r., chciały państwa demokratycznego. Najważniejsze były - jak powiedziała - "demokracja i pluralizm polityczny (...) oraz prawa i wolności człowieka i obywatela, do których przywiązywano ogromną wagę poszukując rozwiązań, które będą służyły autentycznie skutecznej gwarancji ochrony praw i wolności, ale także sprawiedliwe i demokratyczne prawo".
"Konstytucja z 1952 r. była w tekście zupełnie przyzwoitą konstytucją, ale co z tego. To były tylko pozory kompetencji, praw, ochrony prawnej. Rzeczywistość szła zupełnie innymi drogami" - dodała.
Gintowt-Jankowicz zwróciła uwagę, że twórcy konstytucji marcowej z 1921 r. czerpali z francuskich wzorców. "Na otwierającym oficjalną debatę konstytucyjną plenarnym posiedzeniu Sejmu ustawodawczego, w dniu 8 sierpnia 1920 r., ówczesny przewodniczący komisji konstytucyjnej informował izbę parlamentu, że nasza własna tradycja konstytucyjna jest zbyt odległa, żeby było realne sięganie do niej. Miał na myśli Konstytucję z 3 maja 1791 r. (...) Z pełnym przekonaniem przyjęto jako wzór Konstytucję III Republiki Francuskiej" - powiedziała.
Seminarium zorganizowano z inicjatywy przewodniczącego Senackiej Grupy Polsko-Francuskiej senatora Aleksandra Pocieja oraz wicemarszałka Senatu Michała Seweryńskiego. Na seminarium obecni byli m.in. senator Jean Pierre-Leleux oraz ambasador Francji Pierre Levy.
Konstytucja V Republiki Francuskiej została przyjęta w referendum 28 września 1958 r. (ogłoszona w „Journal Officiel de la République Française” z dnia 5 października 1958 r.), nosi datę 4 października, czyli dnia jej podpisania przez Prezydenta Republiki. (PAP)
autor: Olga Łozińska
oloz/ itm/
